Posession eller rom - ei norsk tragedie.

Fotball. Eit rimeleg komplekst spel, 11 mot 11, som Tyskland til slutt vinn. I følge Gary Lineker, og ofte også i praksis. Greit nok. Tyskland er gode, veldig gode, men ein trenger vitterleg ikkje å gjere dei betre enn dei er. Som Norge i går. Fotball handlar i bunn og grunn om to ting, enten å dominere i form av posession, eller å dominere i forhold til rom. Tyskland, Barcelona, Bayern Munchen er gode eksempel på dei to fyrste og Atletico Madrid, Dortmund(under Klopp) og Leicester kan vere gode døme på det siste. Som Drillos i si tid, eller Lagerbäcks Island under EM. Lat oss difor byrje der.

Eg har ikkje eit einaste trenarkurs. Ikkje er eg professor i fotball heller, som Høgmo, men eg har sett ein del fotball, skjønar litt fotball, og eg trur eg er som dei fleste andre i dette landet...veldig god til å vurdere fotball frå sidelinja. Ekstremt god, på høgde med det beste i utlandet. Eg har derimot lyst å ta trenarkurs, formalisere alt det eg trur eg veit, men har over tid, med rette, vore skeptisk til alt som foregår av utdanning i NFF regi. Fordi eg meinar at mykje av det i stor grad er komod, og på veg, i feil retning. Noko landslaget dei siste tre åra er det ultimate eksempelet på. Difor har det ikkje blitt, og blir dermed kun om eg må, for å kunne trene, mine eigne ein eller annan gong. Så når eg må, så må eg.

I denne omgang ynskjer eg kun å fokusere på to ting. Mangel på kontroll sentralt i bana, samt mangel på kontrollering av rom. Tyskland, som kanskje er det einaste laget i verden som er i stand til å dominere fotball i begge dimensjonar, i både posession og i rom, møter vi på Ullevål i en 4-4-1-1 formasjon, tiltenkt 4-5-1 defansivt. Min fyrste konklusjon før kampen; Tap, og truleg med ein del mål. Tyskland spelar i bunn og grunn med to "pivotes", to sittande midtbanespelarar i form av Kroos og Khedira. Sittande blir derimot litt feil sidan dei tyske midtstopperane i beste fall er minimum 40 meter frå eiga dørlinje. Kroos og Khedira er dermed godt inne på Noregs halvdel som defansive midtbanespelarar. Med andre ord, Tyskland legg linja si om lag på norsk midtsirkel. Kvifor, jo fordi dei ynskjer å dominere posession og rom, og det er sjølvsagt best å gjere på motstandaren sin halvdel. I tillegg har dei ferdigheitene til det. Men for ein motstander er det verste ein gjere å tillate det, og for å kunne hindre det, må dei overbefolke midtbana/sentralt i bana. Stikk i strid med det Norge gjorde i går. Øzil, fri rolle, spelar like mykje på sidene som sentralt i bana. Falsk nier, Gøtze eller Müller, dei bytta på, trekker ned i indreløperrolla for å skape overtall, trekantar, sentralt i bana for å spele seg gjennom mellom stoppar og back, eller skape overtall breidt for innlegg/gjennombrot. Så i går måtte Tettey og Johnsen dekke fire tyske midtbanespelar i praksis, iannafor det mest kritiske området på ei fotballbane, mellom siste tredjedel og midtsirkelen. Det blir diverre rått parti. Tettey er som han er, ein særs begrensa fotballspelar. Johansen som har mykje føre seg, er diverre ei vandrande katastrofe. Han er jo overalt, og skjønar ikkje at uansett kor mykje han spring så åpner han opp like mykje rom som han dekker, fordi han vandrar for mykje, og fordi han ikkje får med seg dei rundt seg. Vingane, Berisha og Diomande, som burde trekke ned og inn, men som kun spring opp og ned som ein linjal gjere situasjonen vesentleg verre. Og vår hengande 10-er, Henriksen, som skulle bidratt i midtbanleddet, men som av ein eller annen grunn gløymte og møte til kamp, gjorde heile greia til ei einaste stor tragedie. Punkt ein, med andre ord, er at å gi frå seg intiativ, overtall, sentralt i bana mot ein motstandar som Tyskland er i praksis sjølvmord. For dei som ynskjer å styre kampar med possesion ynskjer sjølvsagt å dominere alt som skjer sentralt i bana. Vi prøvde ikkje matche det ein gong, vi satte oss sjølv heilt på sidelinja, frå start. Det er ikkje godt nok, og eit leiarproblem. Allereie frå start var vi tallmessig i undertall sentralt i bana. Og det mot verdas beste landslag.......det er fatalt.

To. Kontrollere rom. Sjølv om Høgmo messar om utvikling og at ein ynskjer i større grad og styre kampar, så må fyren snart akseptere det faktum at det er ein ikkje gode nok til. Ergo må vi prøve og styre rom, det har vi vertfall forutsetningar til å kunne meistre. Under Drillo var vi periodevis verdas beste til dette, men under Høgmo nærmar vi oss verdens verste. Det er ikkje mykje samhandling i press, lagdelane sett under eitt, eller lagdelane samla, det blir fryktelig mykje ein og ein. Ergo blir vi som ei åpa låvedør, og lett og spela gjennom, forbi eller rundt. Tyskland spela i praksis ikkje med spiss, kvifor då starte med fire bak? Dei spelar heller ikkje med fire mann i forsvar, i praksis, to full- backs med høge backar. Eit slags 2-4-3-1 system. Måten å møte slike lag på er dermed å starte med tre stoppera. Fem midtbanespelarar, og to spissar, som Nord - Irland gjorde utover i 2 omgang i EM mot samme motstandar. Kvifor? To spissar tvingar dei tyske backane lavare i bana, fordi dei slepp ikkje begge backane med to spissar mot to stoppera. Dette begrensar i tillegg våre kantars arbeidsområde, som i går var frå dørlinje til dørlinje, som i praksis er umenneskeleg, til ein noko kortare radius. I tillegg slår Tyskerane om lag aldri i bakrom, ergo så kan ein tillate seg ei færre og høgare backlinje. Gevinstane ved dette er at ein teoretisk sett får ein definert trio sentralt i bana som tallmessig i alle fall bør vere i overtall mot den tyske midtbana, og ikkje minst, vi er bedre i stand til å ta overgangar når vi får dei. Det hjelper ikkje med overgangar når ein får dei 20 meter inn på eigen halvdel. Overgangar må takast høgre i bana. Då må ein også posisjonerere seg for det. I praksis betyr det å tvinge Tyskland til å stå noko lavare, då hjelpe det ikkje å legge ti stykk innanfor eigen 40 meter, som vi gjorde i går. I tillegg må ein ha eit klart definert spel når den ballen vinnast i gunstige situasjonar, slik eg ser det, så har vi diverre ikkje det.

I mitt haud, var formasjon og lagoppstilling ved kampstart i går totalt feil. Spelar for spelar er vi diverre milevis unna Tyskland, men vi burde i alle fall forsøke og matche dei på område vi har forutsetningar for å kunne vere jamnbyrdige. I stadenfor og prøve og dominere rom, gav vi frå oss akkurat dei romma Tyskerne ynskja og utnytte, rom mellom eigen 16 meter og midtsikrelen. Folk må handle saman og i flokk, frå 20 meter og ut er det vanskeligare enn om vi får det til lenger opp på eigen halvdel. Det har ein psykologisk effekt også, det er lettre å vinne ball og gjere noko fornuftig med den på 50 meter eller på 30. Sånn er det berre. I går burde vi spelt med to spissar, 5 på midten, og tre bak. Det var 90 % sikkert at vi tapte, så vi kunne i alle fall gjort det med stil, og forsøkt og gi dei trøbbel, i stadenfor å signalisere kapitulasjon allereide ved startoppstillinga. Eg savnar eit landslag med tru, med innstilling, med ærgjerrigheit. Men mest av alt savnar eg Myggen. Spelaren. Boksåpnaren. Kunstnaren. Ein fyr som traff ein medspelar kvar gong, med ei pasning, som spelte mellom ledd, og som tok ballen i frå Zidane, Gazza, Bergkamp....som om han ikkje hadde gjort anna heile livet. Vi treng ein som Myggen, fordi det var han som verkeleg tok oss til sluttspel. Eigentleg.

Eg ynskjer Noreg i VM og EM. For min del spelar det ræva rolle korleis vi kjem oss dit. Landslaget i dag er eit resultat av at det tydeligvis gjere det for andre. Vi skal tilsynelatande kome oss dit ved å spele som Brasil. Sjølv om enkelte har 30 mill i året, så treff dei framleis ikkje medspeslar med ei einaste pasning. Så sorry, det er vi ikkje gode nok til, og det vil vi ikkje bli på eit titals år enno. Og no bør det vere nok. Vi har prøvd i 14 år. Sjå på Island, i EM, eg trur vertfall ikkje det var ein jævla Islending som var misfornøgd med korleis dei spelte der.....det var ein fest....frå A til Å. Men dei hadde ikkje ballen. Som regel. Men dei dominerte rom. Som vi, på 90 talet. Då vi var gode.

Så lat oss dominere rom igjen. Og av den grunn er det på tide og få inn Lagerbäck.

Alljereide heute morgen.

Mr Haugenfotball.no

Du har sikkert sett han ein stad med kameraet sitt. Ofte på ei fotballbane. Ein stad i fylkjet. Stig Høynes, Mr Haugenfotball.no. Fylkets best oppdaterte lokalfotballside. Eller landets for den del, og sannsynlegvis verdas utan samanlikning for øvrig. Daglege oppdateringar, omlag daglege fysiske tilstadeværingar på fotballkampar/idrettsarrangement, senior som aldersbestemt i sesong, redigering av bilder, skriving av tekst, samanfatning, planlegging, reising og publisering. Det blir det timar av.  Det er alvorleg mykje jobb det, for om lag ein slikk og ingenting, berre fordi ein har ei interesse for fotball og idrett. Snakk om kjærleik til fotball og lokalmiljø. Det står det umåteleg respekt av, og er noko mange har hatt glede av dei siste åra. Ikkje minst ungar, mine og dine, som tykkjer det er umåteleg kjekt at Stig møter opp på diverse arrangement og kan sjå seg sjølv att på haugenfotball.no på kvelden. Det trur eg betyr mykje for dei. Den anerkjennelsen ungar får av det trur eg dei leve lengje på. At Stig brukar si eiga fritid til glede for så mange har ein kanskje etterkvart tatt som ei sjølvfølge, det burde ein truleg ikkje gjere, sidan dette er nitidig arbeid som kostar både tid, pengar og krefter. Det ynskjer eg verkeleg å slå eit slag for.

Sjølv har eg kjent Stig sidan eg var gutstrik. Systra hans var til og med barnevakta mi i si tid. Vi voks om lag opp i samme nabolag, Hafsås kontra indre Røed. Det er grisgrendte strøk på Stårheim, så såkalla naboar bur ofte fleire hundre meter frå kvarandre. Mellom våre to hus vil eg hevde det var ein 4-5 gode Flo-pasningar på 60 meter, dog med rett adresse. Stig er 5 år eldre enn meg, men skal likevel ha sin del av fortjenesta for fotball- og idretts- interessa mi. Til tross for aldersforskjellen hang vi litt i hop, det var ikkje mange borna på Hafsås/Røed så selektiv utvelgelse av leikekameratar var framandord. Ein sosialiserte seg med dei som var tilgjengeleg. Stig var tilgjengeleg, og vi delte mykje av dei same interessene, og ved å bruke tid i lag forsterka vi nok desse på mange måtar. Det gjekk i fotball, Olympiadar på Commodore 64, luftgeværskyting og hesteskokasting. Alt sjølvsagt konkurransebefengt og med avsindig innsats. Eg fekk ikkje aldershandicap. Vi konkurrerte på like vilkår. Stig lærte meg å tape, ofte, men også den enorme gleda av å vinne, sidan eg i kvar konkurranse var fysisk underlegen. Eg levde lenge på å slå Stig i ein fotballkamp. I luftgeværskyting tapte eg derimot alltid, til tross for at han laga meg ei støtte til geværet. Ligg til familien, skjelvesjuke. Også med kvilepuls.

Stig voks opp i eit klassisk husbankhus. Slike hus var skreddersydd for gangfotball. Gangen var long, og endte opp i ei dør på kvar side. Perfekte mål. Knappe 7 meter bane, med 1,2 bredde. Ofte sto eit telefonbord i vegen, men det rydda ein vekk. Veggane fungerte som medspelarar, perfekt for trekantar. Der gjekk det både EM og VM kampar. Fyrst til 10 mål. Med livet som innsats. Eg var sjølvsagt Maradona. Alltid Maradona. Sjefen over alle sjefar. Stadig. Stig var nok meir tilhengar av Brasil, om eg hugsar rett. Sokrates og Zico og dei karane der. Mot Maradona vart det sjølvsagt litt knapt.....:-). Stig har alltid vore fotballidiot. Han hadde ei enorm samling med BOING blad, no Kickers, fotballkort frå England og diverse mesterskap samt ein rekke EM og VM sluttspel på VHS. Dette hugsar eg at eg hadde stor glede av, og det var ein del kampar og mål som fekk gå på repeat på VHS spelaren i gamle dagar. Platini, Maradona, Zico, Elkjær, Boniek, og kampar som Brasil-Italia i frå VM i 82. Klassikarar.

Foto; Yngve Tolaas - Fjordabladet.

Sjølv spelte han aldersbestemt på Stårheim, eg trur til og med vi har eit par kampar i lag også. Eg meinar eg fekk hospitere på gutelaget eingong som siste års miniputt, og vi reiste ut på Skaredammen eller Revikja og blei banka av Tornado Måløy 19-1. Det største tapet eg har vore med på. Eivind Iversen og Co vart berre litt for gode. Men meina det var dritvær med stiv kuling slik at heimebanefordelen utgjorde vel eigentleg 15-0 allereie ved kampstart, i tillegg mangla vi Asle Myrold som sikkert hadde scora 10 mål aleine. I botn og grunn var det difor ein jamn kamp, og kunne fort ha bikka begge vegar:-) På seniornivå blei det eit par sesongar på Stårheim i gamle 5 divisjon på Mister Høynes. Fyrste sesongen fekk han til og med prisen for årets mest framgangsrike spelar. I følge seg sjølv gjekk han frå heilt komod til kun komod det året, noko som seg høyr og bøyr sjølvsagt måtte markerast av klubben i form av ein flott pokal. Den har æresplass på peishylla i lag med Stig sin NM tittel i hesteskokasting for par-lag, med stallkompis Kristen Lotsberg i 2005. Multitalent. I tillegg fekk Stig 54 kampar og 6 mål for Haugen, som regel som ivrig rundingsbøye på ein av backane, dog likevel med eit akseptabelt scoringsnitt, 0,11 mål per kamp. I tillegg til fleire gjesteopptredenar for eit slagkraftig Heggjabygda under diverse VON-cupar i Holmøyane på 90 talet. Uansett, både Stårheim og Haugen har hatt stor glede av Stig både på bana og i kulissane på 90- og 00- talet, før hesteskokasting, internett, og opprettinga av fotballsida Haugenfotball.no tok laust for alvor. Der har han også verkeleg kome til sin rett.

Stig starta med eiga nettside i 1999, samme året som den vidgjetne Haugenkarriera starta. Den vart seinare Haugenfotball.no i 2004, om lag eit år etter Stig sin siste Haugenkamp. Og sidan 17 juli 2006 har det vore daglege oppdateringar på sida. 10 år med oppdateringar, på eige initativ, til glede for alle fotball- og idretts- interesserte i heile fylkjet. I tillegg har han ivrige følgjarar frå folk med tilhøyring til Sogn og Fjordane som bur andre stadar, meg sjølv inkludert, samt frå søre Sunnmøre. I dag er nettstaden den best oppdaterte sida på fotball i heile Sogn og Fjordane, det som er verdt og vite finn ein der. Godt støtta opp om via Haugenfotball på sosiale mediar som Fjesbokja og Instagram, med knappe 4400 og 1400 følgjarar. Her finn ein resultat og komande kampar i seniorfotballen, tippekonkurransar, hesteskoturneringar, overgongar, spelarbursdagar, dekning frå andre større idrettsarrangement, bilete frå miniputturneringar og alderstfaslagde kampar, dommar-rekruttering, fotballseminar- og kurs, og gud veit kva. Haugenfotball.no innheld alt ein treng vite om det som foregår rundt særskilt fotballen frå Nordfjord til Sogn. Det er ei side ein er inne på dagleg, i likhet med Fjesbokja, VG, Dagbladet, E24, Nettavisen, Finn etc. Sider med vesentleg større administrasjonar, sider med vesentleg større budsjett, sider med vesentleg fleire ansatte og kildegrunnlag. Men for folk med idrettsinteresse er Haugenfotball.no eit like kjærkoment innslag i nyheitsfeeden, og ligg på favorittlista på dei fleste PC`ar i fylkjet. Det er godt gjort for ei sjel og ei skjorte. Og eg trur ikkje folka anar kor mykje ressursar dette krevjar, for å vere der oppe, som ei side fotballinteresserte i fylkjet stikk innom på dagleg basis.

Litt statistikk. I løpet av ein sesong dekker Stig om lag 150 kampar, i tillegg ei rekkje turneringar. I løypet av eit år køyrer han ca 12.000 km i Haugenfotball.no`s øyemed. Med 10 års daglege oppdateringar vil det seie ein knappe 1300-1500 kampar og minimum 100.000 kjøyrte km over desse 10 åra. På sida er det publisert ca 108.000 bilete, det vil seie at det er tatt rundt ein million sidan kun ca 1/10 del blir publisert. For at eg og du skal få med oss høgdepunkta frå toppkampen Hyen - Haugen, målscorarar og gule kort. For at eg og du skal få vite at Selje nok ein gong vart årets Fair Play klubb, at Anders Midthjell nok ein gong skiftar beite, at Stryn arrangerar nok ei proffveke, at Bjørn Totland ser eit lag i utvikling, at Florø har stø kurs mot opprykk, kven frå fylkjet som når lengst i Norway Cup og kven i frå kretsen som blir tatt ut på aldersfastlagde landslag. For dette vil eg tru at han set igjen med knappar og glansbilete , samt eit stort verdifall på bilen....... All honnør til dei få gode lokale annonsørane han trass alt har på sida si, eg vil tru at det er særs kjærkoment. Alt dette for at eg og du til ei kvar tid skal få fyrstehandskunnskap om lokalfotballen i Sogn og Fjordane. Det trur eg ikkje vi skal ta for gitt, og eg ynskjer med dette innlegget å takke Stig for det, samt kanskje bidra til at det blir nye 1500 kampar, og nye 100.000 km dei neste 10 åra.

I den forbindelse vil eg også hevde at Stig spelar ei viktig rolle for fotballen i Sogn og Fjordane, og i Nordfjord spesielt. Det ville blitt ei noko stusseligare tilværing utan Haugenfotball.no. Det vil ein fyrst skjønne den dagen det er slutt, den dagen sida ikkje blir oppdatert meir, den dagen sida blir svart. Særskilt for aldersfastlagd fotball, der Stig gjerne gir ein lilleputtkamp, ei aldersfastlagd turnering og ei sonesamling like mykje merksemd frå Haugenfotball som ein toppkamp i 3 divisjon. For lokale born og unge er difor Stig meir kjent enn nøkkelspelarar på Sogndal. Det skal ein ikkje kimse av, eller undervurdere. Eit bilete av seg sjølv på Haugenfotball.no i ein duell på miniputt-turnering gjere mykje for eit barnesinn, og ungars sjølvkjensle. Den innsatsen synes eg vi bør setje pris på, kanskje også kretsen i form av ein eller annan anerkjennelse. Kanskje ein blå diplom? Han bør i det minste vere på lista.

Eg ynskjer i alle fall og gjere mitt, og starte ei kronerulling for Haugenfotball.no og Stig Høynes, der private, lag og organisasjonar, bedrifter kan bidra. For å heidre framifrå innsats, og for å sørge for at det gjere det noko lettare og halde fram i vonaleg 10 nye år med Haugenfotball.no. Det er nemleg ikkje gratis, snarare tvert i mot. Det har han fortjent, og er på mange måtar det minste eg kan bidra til.

Eg startar med mine 500 kroner. Alle monnar dreg. VIPPS til 91739879, eller før over pengar til 6550.11.93989. Merk med navn.

Mr Haugenfotball.no fortjenar kvar ei krone.

Som takk for innsatsen. For fotballen,

På grasrota,

I Sogn og Fjordane.











 

Mr Haugen

Dei fyrste minna eg har om Øystein er at han var ballgut. Han var egentleg ikkje det, han var berre lidenskapeleg interessert i fotball og fast inventar på treningar for ulike lag i Haugen IL. Det er uansett dei fyrste minna eg har om fyren. Springande etter ballar etterkvart som vi bomma på mål, skaut utover sidelinja, traff ei hes, sleiva ut i skogen, på trening i 12 års alderen på ei av fylkets beste og finaste grasmatter, Klenkarberget. Han var ikkje trenar på den tida. Ikkje oppmann. Ikkje banemeister heller meinar eg, sjølv om eg ikkje vil utelukke det 100%. Rundt A-laget hadde han sikkert ei eller anna rolle, men ikkje for oss karane, på smågutelaget til Haugen. Han var likevel til stades. Ofte sittande på ein grasklippar, med ein duggfrisk Prince mild i kjeften. Ofte i bar overkropp, långe brok, og kvit haugencaps. Ein supportercaps som ein truleg fekk laga samtundes som ein fekk produsert den berømte Haugenkassetten på 80 talet ein gong. Ein reikna sikkert med at kassetten ville slå an, kome på 10 i skotet, VG-lista, og fullstendig ta av slik at bygdeidrettslaget Haugen vart vidgjetne også utanfor møkalukta som ofte omringa Hauane og Klenkarberget på den tida. Då skulle det vertfall ikkje være mangel på Haugencapsar og skjerf, og det vart bestilt inn i kassevis.. Det vart gåvene under juletreda på Hauane den jula for å seie det slik. Ein liten digresjon dette...

Øystein var til stades. På Klenkarberget. Konstant. Som møkalukta. Allereie då. Og hadde sikkert vore der i årevis før det også. Eg var nok berre for ung til å legge merke til akkurat det. For å hente ballar, slå bana, rydde garderoba, slenge gode kommentarar, prate skit, skru ein ball i vinkelen med venstrefoten og legge ting til rette føre trening og kamp. Ikkje for at han hadde ansvar føre det, eller at han måtte, men fordi han hadde eit brennande engasjement for fotballen i Haugen idrettslag. Dette er no ca 25 år sidan. Eg og ein generasjon med nokon av dei beste aldersbestemte spelarane Haugen nokonsinne har fostra er derimot vekke. Oss vart det ikkje bærebjelkar for Haugen av, diverre, sjølv om Jimmen fekk 123 kampar før knea svikta, respektabelt det. Øystein er der derimot framleis. Han hoppa ikkje på tilbod frå klubbar i høgare divisjonar, han vart ikkje lokka av kjøregodtgjerdsle og leigebil, han flytta ikkje for å ta høgare utdanning, han rota seg ikkje bort i kvinnfolk langt utanfor kommunegrensa, og han jakta ikkje ein betre jobb eller erfaringar andre stadar i landet, eller innjafor svora.... Som regel hadde han null forståelse for slike krumspring, og kommentaren var som regel; " Ka i helvete ve de nå der?"..... Dei siste åra med stadig meir ansvar, med stadig fleire ansvarsroller, og med stadig færre og dele det med. Det står det respekt av, og eg trur ikkje eg overdriv når eg seier at det ikkje hadde eksistert noko fotballag på Hauane utan Øystein dei siste 10 åra. Ikkje eit Klenkarberget i slik forfatning heller, som utvilsamt er ei av dei flottaste naturgrasbanene ein kan spele ball på vest for vatnskiljet.

Utan Øystein hadde det ikkje eksistert eit tilbod for folk som ikkje var gode nok for Eid, ikkje ynskja og spele for Eid, dei som vil trappe ned, ein del av våre nye landsmenn, dei som ikkje vil trene så mykje, dei som ikkje får lov å- eller kan trene så mykje på grunn av familiære årsaker, dei som burde lagt opp men ikkje klarar det, dei som er innom bygda på snarvisitt før ein skal vidare og dei som rett og slett tykkje det er gysla kjekt og spele på Haugen ilag med Øystein. Det blir ein del folk det. Over dei siste 10 åra har det blitt ganske mange,  men det gjere det også veldig utfordrande. Det blir litt mangel på stabilitet. Mange er nemleg ikkje med over tid, og det kan difor vere vanskeleg å vite om ein har lag på årleg basis, neste sesong, til haustsesongen, til å rykkje opp og til neste lange bortekamp. Eller neste kamp i det heile. Øystein kan ikkje vere eit heilt lag aleine, men det er om lag det einaste han ikkje kan. Han kan vere, kunne vere, ei midtbane aleine innjimyllja, trenar og oppmann på eingong, trenar, oppmann og banemeister på ein gong, trenar, oppmann, banemeister, leiar i idrettslaget på ein gong. Innjimyllja har han dømt litt og. Ofte tek han sikkert på seg diverse ting også sjølv om han kanskje ikkje har særskilt lyst, men fordi han kjenner han må. Fordi ingen andre gjere det. For at det skal eksistere eit seniorlag på Hauane, svarte og kvite striper, at sebratrøyene, Haugen, skal vere på fotballkartet, i kommunen, i fjorden og i fylkjet. Fordi ein alltid har vore det, sidan fordums tider, sidan Vrangfos idrettslag skifta navn til Haugen Il i 1932. Det er f...meg beint fram beundringsverdig.

Foto: Stig Høynes - www.haugenfotball.no

Han leverte og leverar utanfor bana også. Huset hans var og er delvis samlingstad for fråflytta Hauara, min generasjon kanskje spesielt. Som regel veit han også om at ein kjem. Andre gongar ikkje. Han har arrangert festar og kortkveldar han ikkje viste om før dei begynte, han har arrangert samankomstar der han i starten ikkje var til stades eller hadde forventa når han kom, han har sikkert arrangert samlingar når han strengt tatt ikkje hadde lyst og. Totalt sett har det i alle fall vore moro, for vår del i alle fall, og vi håpar han sjølv og tykkje det har vore sånn nokolunde. Øystein er morosam å vere i lag med. Han snakkar og kommenterar frå levra. Er ein idiot så får ein høre nettopp det, dog ofte med ein humoristisk undertone, og for folk som bur fast vest for fjella eller utanfor fylkjet så har det stundom vore godt å bli såtte litt på plass. Då veit ein at ein er heime, då veit ein kvar ein kjem frå og kor ein høyre til. Øystein er flink til å hjelpe til med det......og mykje av det som blir sagt kan ein leve lengje på, i flir, i minner og kanskje til og med i erfaringar. Øystein er rett og slett ein fin fyr.

Øystein har no tatt kamprekorden frå ein i slekta, Oddmund Balsnes. 325 kampar har han spelt for Haugen. Dei fleste kampane har han derimot spelt etter han var 30-35 år trur eg, om ein tel opp. Etter at folk flest faktisk legg opp fordi alderen tyngar. Det gjere det kanskje enno meir imponerande, uansett divisjonsnivå. 10 år føre der hadde han nok også ei eller anna rolle i forbindelse med A-laget til Haugen, og spelte ei viktig rolle. I tenåra var han supportar, og reiste fylkjet rundt for å følge superlaget Haugen i jakta på poeng. Slik gjekk helgane. Mange av turane hugsar han sikkert ikkje. Ikkje spelarane heller for den del. Det var andre tider, og godt er det. På alle måtar. Poenget er vel at 325 kampar for Haugen er kun dei kampane han har hatt på seg drakt. Tek ein med allje kampar der han har hatt ei aktiv rolle i kvit haugencaps så kan det talet enkelt doblast, kanskje om lag tredoblast om ein tek med aldersbestemte kampar. Og då har ein utelukka kampar han kun har sett på, i campingstol, utan anna rolle enn å nyte ein forhåpentlegvis god fotballkamp og god dømming. Det har vore nokon av dei også, rundt om i Fjordane.

I stova har han ein blå diplom frå kretsen. For god innsats for fotballen i Sogn og Fjordane. Det burde vere dags for ein ny diplom, ved sidan av den han har. Det er der plass til. Ein i noko gyldnare fargar, som takk for den framifrå innsatsen og som ei særs fortjent markering i høve 50-årsdagen i oktober. For fotballinnsatsen for alle i Haugen, i Eid/Haugen, i kommuna, og ikkje minst for alle spelarar som er på hell....

At Magne Kjøsnes, som Øystein sjølv påpeikar, har vore Haugen sin beste spelar gjennom tidene er det nok ikkje så mykje tvivl om. Han var rett og slett ganske god. Øystein har derimot vore best i alt annja, er difor fyrst i alt, og ikkje minst;

Mr Haugen himself.

Det tek eg av meg hatten for.

Malakoff

Malakoff. Eg må seie at eg er imponert. Ikkje av musikken. Nei, for ca 70 % av den er nok litt bråkete for min smak. Men det er min smak. Eller min mangel på smak, innan musikk, alt ettersom. Eg likar musikk, men noko musikkjennar eg eg aldeles ikkje. Heilt ærleg, så har eg rett og slett ikkje peiling. 50 % av banda som var der i år har eg sikkert ikkje høyrt om ein gong. Topp 20 på VG lista har eg derimot ganske grei kontroll på, og Høyem, Nordstoga, Iggy Pop og dei karane der. Samt nokon av dei nye computer-musikarane, som eksempelvis Matoma. Dei kan tidvis rykkje litt i rockefoten min med ein slager eller to. Grei skuring der altså. Men Yelawolf, Tiebreaker og den pakka der, ikkje i det heile. Andre har tydeligvis det, og dei likar at det brølast og ikkje syngast inn i mikrofonen. Ære vere dei for det altså. For min del blir det litt for svart, litt for mykje metall, og litt for utydeleg. Høyre ikkje eit ord av det dei synge om, korreksjon; brøle om, og det er umogleg å få med seg teksten. Alt ein kan konkludere med er at det sikkert er mørkt og dystert, eller at ein er forbannja på noko, eller nokon, og at det sjølvsagt må forløysast mot noko eller nokon, i form av brøling og skråling frå ei scene. Gjerne med langt hår og ustelt skjegg, i lakk og lær, eller noko i den dur. For liksom verkeleg å få fram poenget, for å verkeleg setje eit standpunkt. Stålbrev. Det er tross alt ein rockefestival, og ikkje ein populærmusikk-festival. I mange samanhengar, blir det likevel for mine øyre vel og merke, litt hardt og litt mykje metall. Rocken har tydelegvis utvikla seg, og eg og min smak heng ikkje med i tida, og er sikkert gått ut på dato. Uansett, eg er likevel frykteleg imponert. Over Malakoff, Over Eid, Over dei friviljuge.

Eg er imponert over dei som steller og styrer med denne festivalen, med Arnt Ivar i spissen, og alt dei får til. At dei på årleg basis klarar og få profilar til den vesle bygda Eid. Dei betalar sjølvsagt føre seg, men mange av dei har sikkert eit utall destinasjonar/festivalar og velge i myllja, og likevel kjem dei til vesle Eid. Ikkje trur eg at ein overbetalar artistar heller for å få det til. Eg trur heller at mange no etterkvart berre blir glade for å bli spurt, set pris på det omlag, og at ein nærmast prioriterer Malakoff fyrst sjølv om det eksisterer eit tilsvarande og kanskje noko betre betalt alternativ. Det er rimeleg godt gjort. Det fortel litt om merkevara Malakoff, som ikkje har kome av seg sjølv, men er bygd opp gjennom hardt og målretta arbeid over mange år. Å byggje ei merkevare er frykteleg vanskeleg, på ein liten stad som Eid er det enno vanskelegare, fordi Eid er ikkje akkurat på kartet, korkje nasjonalt eller internasjonalt. Og i alle fall ikkje innan rockemusikk. Det har ein etterkvart blitt no. Malakoff er på kartet, vidgjetne, som musikkfestival, for dei som faktisk er heilt avgjerande for å få dette til. Artistane, banda, singer/songwritarane, dj`ane. Dei som skal fylle helga med innhald. Det er ikkje berre godt gjort. Det er fantastisk godt gjort. Og det fortjenar dei ansvarlige for festivalen all honør for, allje, heilt tilbake til den spede starten for 13 år sidan.

Merkevara Malakoff. Den er er synonymt med eit fantastisk festivalområde, ein godt tilrettelagt festivalcamp, god stemning, fantastisk god logistikk, alt som tel er på stell, ein inkluderande og tilrettelagt festival også for born og unge, og artistane blir sikkert tatt umåteleg godt vare på. I tillegg har bygda trykt festivalen innerst i hjarterota, og står nærmast på hovudet denne helga i året, og minst i veka før. For å få dette til. Ambisjonen virkar å være at alle skal ha si beste helg heile året, alle er smilande og glade, hjarterommet er stort, hagar og rom er åpne, alle er velkomne, alle hjelper til, og ingen oppgåver verkar umoglege. Malakoff er bygda, og bygda er Malakoff. Sånt smittar, og over tid har ein blitt litt bedre år for år. Fordi i motsetnad til mange andre så har ein lært undervegs, og progresjonen har vore deretter. Sånt blir lagt merke til. Ein veit kva ein får. Og ikkje minst, ein veit kva ein slepp; lange køar både på toalett og i bar, gjørmete underlag, dårleg billetthandtering og irriterte vakter. Malakoff er smil, frå øyre til øyre, i solskinn, og i stiv kuling når det regnar sidelengs, kor som helst, når som helst. Uansett.

Eg kan ingenting om musikk. Eg har likevel vore ein del på festivalar. Ålesund og omegn har også sin skjerv av dei blant anna. Det er forksjell på festivalar. Det er forskjell på hotell i syden også. Om prisen er den samme for to intensive dagar, så vel ein hotellet med fem stjerner kontra det på tre. Malakoff er som eit fem stjerners hotell. Folk som kjem er der hovedsakleg for å ha ei umåteleg triveleg helg, og ein forventar dermed at fasilitetane er sånn nokolunde. Toaletta blir reingjort regelmessig, kapasiteten er god, ein får kjølt seg ned utan lang ventetid i baren, kapasiteten er god, ein får kjapt og enkelt stoppa hungeren, kapasiteten er god og personalet er jamt over umåteleg hyggelege og hjelpsomme. Forskjellen på å fem og tre stjerner er i bunn og grunn mangelen på noko og klage på. Mangel på irritasjon. Klart det blir god stemning av sånt. Difor er også Malakoff så populært og så godt likt. Eg reiknar med det foregår ein del erfaringsutveksling festivalar i myllja allereie, men Malakoff har heilt klart meir og lære vekk......

Dei frivilljuge. For ein gjeng. 1000 stykker i talet. Omlag. Kanskje meir, kanskje noko mindre, kva veit eg. Det spela heller inga rolle. Folk frå bygda og utanfrå, ganske longt også. 1000 stykker i ein kommune med 6000. 16,67 %. Det er beint fram avsindig i seg sjølv. Enkeltsjeler og lag, bedrifter og organisasjonar, vennegjengar og kjærestepar, ektepar, besteforeldre, einsame, skilde, åleinemødre, ungkara og spelemenn.  I ein synkron harmoni, for å få denne festivalen opp å gå, for å gjennomføre den, og for å avslutte den, rigge den ned, og rydde, knapt utan spor av at omlag 20.000 menneske har trakka på eit begrensa område over to dagar. For å ikkje snakke om alle som set hagar og rom til disposisjon, alle dei som passar ungar, dei som driv handelstand og butikkar. Det er mange involverte, og alle spelar ei viktig rolle, for ei samla målsetjing om eit vellukka arrangement for absolutt alle. Store og små.

I år meldte eg meg til tjeneste, og fekk med meg dama. Eg følte det var på tide, for min del etter å ha kome til duk og dekka bord i omlag 10 år, og kanskje til og med å ha tatt det litt som ei sjølvfølge. Eg følte eg skyldte festivalen såpass, også fordi eg satte festivalen litt i vanry med eit idiotisk krumspring for eit par år sidan. Eg ville rett og slett gi litt tilbake, det var det minste eg kunne gjere, å setje av litt tid, for å bidra så godt eg kunne. Det gav meg meir enn det kosta for å seie det slik. Det var eigentleg veldig kjekt heile greia. To vakter i lag med kjekke folk i baren. Kun smilande folk og sjå på alle kantar, både foran og bak disken. Og det ein satt igjen med, var nestan at det var FOR godt organisert. Det gjekk meir eller mindre på autopilot, og det var kun litt antydning til kø når det var dags for ny artist og sceneskift. Veggen. Då tappa ein heile fat utan å stoppe krana, ein fylte berre på langs med så godt det lot seg gjere. Det gjekk nokre liter for å seie det slik, folk var generelt tyste. Det var vel varmen.... Ellers så gjekk det jamt, og ein fekk tid til å ta innover seg stemninga, musikken, atmosfæren, prate med kjente og kjære, og andre friviljuge. Å vere friviljug kan eg heilt klart anbefale. Har ein anledning er det berre å melde seg til tjeneste. Merkevaren Malakoff lagar seg ikkje sjølv. Det hadde ikkje vore Malakoff slik vi kjenner det, det hadde ikkje vore Iggy Pop, yrande liv i Eidsgata, kanonstemning i 48 timar, like mange sunnmøringar, bergensarar og austlendingar på Eid, utan dei friviljuge. Det er viktig å ta vare på. Det er eigentleg heilt avgjerande. Og det er alltid ein fordel å byte litt på, for å bevare entusiasmen, engasjementet og lysta også i framtida.

Og medan eg stod der, ved tappekrana mi, og såg utover folkehavet, så kjente ein litt på at ein var stolt... Av å vere frå Eid. Av Malakoff. Av det denne vesla bygda får til. At Eid både inviterar og leverar. Til dei grader. Eg trur fleire kjente litt på det.

Og at ein kan slå seg til ro med at neste gong ein er ute i verda og folk spør kvar ein kjem i frå, så kan ein nok eit år seie Eid, Nordfjordeid, der Malakoff er.

Å ja, der ja. Da vet jeg hvor det er. Litt utenfor ring 3 er det ikke?.........

Merkevara.

Malakoff er bygda. Bygda er Malakoff. Slik det må vere for å få noko til.



















<a href="http://blogglisten.no/blogg/saasen79.blogspot.no/"><img src="http://blogglisten.no/img/blogglisten.png" alt="Blogglisten" /></a><img height="0" border="0" width="0" alt="hits" src="http://hits.blogsoft.org/?eid=2322" />
  

1DDB4ADF-9A87-4496-959CA60D16805A12-AFB89F78-3EB2-4CF1-9B9167C64984335B

Borna og paradokset ved val

Val. Dess fleire dess betre. Er det virkelig slik? Er det virkelig slik at dess fleire val vi har så får vi det betre? Det verkar å vere slik om ein orienterar seg i dagens samfunn, i media, på nett, og med likesinna. Eg er neimen meg frykteleg usikker. Å gi born mange val er eg derimot rimeleg sikker på ikkje er særskilt bra.

Det å ha mange alternativ, og fridom til å velge blir stundom sett på som avgjerande for eit godt liv. Vår generasjon har fleire valmuligheite enn samtlege generasjonar før oss, men det er ikkje alltid slik at vi nødvendigvis dreg fordelar av det. For mange fører uttalige valmuligheiter til beslutningsvegring, og rett og slett til nokså ulykkelege liv. Mange val gir grobotn for å undre om det ikkje er slik at det alltid finnast noko betre lenger framme, ein betre ting, ein betre partner og kjærast, ei betre løysing, ei betre utdanning eller ein betre jobb. Med andre ord så kan dette bli ganske belastande for enkelte sidan utallige valmuligheite også alltid innebære ein kostnad eller eit tap om ein vil. Valets paradoks. For med ein gong ein har tatt eit standpunkt, eit val, så mister ein muligheita til eit anna - dei forspelte muligheitene, det forspelte alernativet. I økonomiske termar så vil difor stadig fleire valmuligheite gi stadig større alternativkostnad, fordi dei vala ein tek har stadig fleire alternativ som ein då vel vekk. For mange er dette vanskeleg å handtere, og for å sleppe å ta stilling til å eventuelt miste muligheite ved å velge eit alternativ, så ender ein opp med å ikkje ta eit standpunkt i det heile. Redselen for å velge feil blir rett og slett for stor, og bekymringa for å låse seg til ei viss retning i livet på bekostning av ei anna kan difor potensielt føre til belsutningsvegring og resignasjon.

Det er eit faktum at born i stadig større grad bur lenger heime med mor og far, det er eit faktum at ungdom i stadig større grad har vanskelegare for å bestemme seg for endeleg utdanning, det er eit faktum at stadig fleire, spesielt ungdom slit psykisk, og det er eit faktum at frafallet i ungdomsidretten er frykteleg stort etter 14-15 års alderen, og det er eit faktum at ein i stadig større grad slår seg til ro med ein livspartner stadig seinare i livet. Alle vala, alle muligheite sloss om den samme merksemda. Og det blir stadig meir av dei. Av den grunn er det mykje som skal rekkast over, mykje som skal opplevast, og mykje som skal tas stilling til. Det skjer kun på bekostning av noko anna. Dei store vala er difor lette og utsetje så lenge ein har muligheite til det. Det kan for så vidt vere bra på visse områder, livet er longt, men utfordrande på andre. Særlig når det å ta eit val på bekostning av noko anna blir skremmande i seg sjølv. Eller at den evinnelege streben etter noko bedre, flottare, finare, større lenger opp og fram blir ein evigvarande karusell ein aldri kjem seg av.

Sjølv har eg det best dess mindre val eg står ovanfor. Eg treng ikkje 14 ulike typar sjokoladepålegg. Eg tek det samme kvar gong likavel. Eg treng ikkje 150 TV kanalar. Eg treng kun ein leverandør som gir meg muligheten til å sjå det eg vil, når eg vil. Det daglegdagse livet gir ein konstante påminngar om at det finnast sikkert noko bedre lenger framme, noko kjekkare, noko finare. Ein blir bombardert med ting å ta stilling til. Det er slitsomt, og fører for mange ikkje alltid berre godt med seg. Sjølv slappar eg best av utan noko å ta stilling til, eller minst mogleg å ta stilling til.  Slik er det vel for dei fleste. Eg prøvar difor å organisere livet deretter, både for meg sjølv og borna. Ein kan ikkje vere vellukka på alle områder, eller prioritere alt, det går rett og slett ikkje. Men ein kan vere vellukka på få, prioritere noko, dei/det som faktisk betyr noko, og dei/det ein har eit brennande engasjement for. Om ein lukkast er ei anna sak, men eg trur i alle fall at det er ein utvilsam fordel og ha eit bevist forhold til det. I det minste stå ved dei valga som er tatt utan å kike seg tilbake, utan å angre, men å vere mest mogleg dedikert til det ein har bestemt seg for. Det trur eg er mest hensiktsmessig over tid. Alle er nemlig profetar om ein ser seg attende, men det hjelpe ikkje å grine over spela mjølk. Feilvalg gjere ein heile tida. Det viktigste er at ein lære av dei, og vel betre i framtida.

Vi leve i ei forholdsvis kald og konkurranseutsatt verd, uansett i kva felt det er snakk om. Survival of the fittest er meir på agendaen enn nokonsinne, om ein lika det eller ikkje, og vil bli enno viktigare i framtida. Slik er det berre. Ein må i stadig større grad syte for seg sjølv, og for meg er det viktig å førebu mine på det, utan at det treng gå på bekostning av å vere rause med andre. Eg prøvar difor å inspirere ungane til å finne ting dei engasjerar seg for, eller rett og slett påverke dei til å finne ting dei engasjerar seg for. Eg har ikkje tru på at ungar i dag må vere med på mest mogleg, snarare tvert i mot. Dess meir enn er med på jo leidare blir ein fordi ein ikkje er i stand til å legge ned den innsatsen som er nødvendig for å skape meistringsevne, og til slutt sit ein att med å ikkje finne glede i noko, og ein sluttar med alt. Satt på spissen. Kjensla av og ikkje strekke til er nemleg ikkje god, uansett på kva område det gjeld. Det viser seg at for å bli god/flink/lykkast til/med noko så må ein investere tid og innsats. Det gjeld det meste i livet, ein kan ikkje flyte på talent og sporadisk innsats, uansett kva det er snakk om. Utan rett innstilling får ein ikkje til noko som helst, og eit tankesett der halvveis er godt nok vil gi dårleg innstilling over tid. Så då hjelper det ikkje å vere med på alt, for ingen kan gjere alt 100 % heile tida med mykje og konsentrere seg om. Etterkvart vil noko gå utover noko anna, og dess eldre ein blir dess verre blir det. For krava vil bli høgre, til å lukkast, til å bli dyktig, til å bli god, til å gjere noko 100 %. Halvveis er ikkje godt nok. Det held ikkje. Ting skal gjerast skikkeleg, så godt ein kan ut i frå forutsetningane, og då er det ein fordel ha minst mogleg å konsentrere seg om. Slik er det berre. For meg i alle fall, og for det eg ynskjer for mine. Om det er bra nok å gjere ting halveis, så påvirkar det alt anna i livet også, trur eg. Det hjelper ingen å sy pute under armane på folk. Det hjelper ingen å gi ungar mange alternativ å velge i mellom, fordi då vil ein berre undrast om kva ville skjedd om ein i staden valgte dei andre. Å ha minst mogleg å konsentrere seg om trur eg alltid vil vere ein fordel, for det som verkeleg utviklar folk, born og god innstilling, er eg overbevist om kan summerast opp i eit ord; meistringsevne. Å meistre noko, gjere ein ved å gjere ting skikkeleg, og då krevst det tid, engasjement og innsats. Det stiller også krav til kvile mellom slaga. Uansett kva det handlar om.

Det verste eg veit er ungdom som stiller opp på idol og blir latterligjort av ein heil nasjon fordi ein ikkje har øyre for ein einaste tone. Og det er ikkje ungdomen sin feil, dei har jo tydeligvis fått høyre kor flinke dei er av nært og kjært. Slikt kan umogeleg vere sunt og kan sikkert stundom vere skadeleg for eit barnesinn. Kvifor? Jo, fordi folk rundt ein har gjort ungen ein bjørnetjeneste, både no og ikkje minst for det som møter ein seinare i livet. La sjølvsagt ungen få lov til å synge, men hald han/ho henne unna TV- ruta i beste sendetid.......Av og til må ein kalle ein spade for ein spade. "Du kan diverre ikkje synge særlig godt, men eg er umåteleg glad i deg for det". Verre er det vel strengt tatt ikkje trur eg. Eller så får ein sørge for at dei lærer det, og gjere alt ein kan for det, om engasjementet og innsatsen til vedkommande er stort nok til å forsvare det. Det kostar tid, pengar, og engasjement for oss som foreldre. Men om ikkje vi investerar det i borna våre, i det borna våre verkeleg brenn for, i det dei verkeleg legg ned tid, engasjement og innsats i, uansett kva det er, kven skal gjere det då?

Verda er kald og hard. Det er den berre, diverre, om ein lika det eller ikkje. Ein kan syte for at ein sjølv og dei ein har ansvar for bidreg til å gjere verda varmare, og det prøver ein sjølvsagt på. Det er uansett viktig å sørge for at ein gjere borna klare for å møte dei utfordringane verda byr på slik at ein er i stand til å møte dei på ein god måte. Det viktigaste då trur eg er å inspirere borna til at ein følgjer interessene sine og draumane sine på ein meir dedikert måte. At ein overbeviser dei så tidleg som muleg om at dersom ein skal lukkast med noko, så krever det innsats, forpliktelse og engasjement, og at det kjem med ein pris, eit offer av noko anna og at ein allerede i ung alder får eit bevisst forhold til det. Eg ynskjer å påverke ungane mine til å ta sjølvstendige valg, og ansvar for eiga utvikling så tidleg som muleg. Det er i alle fall det eg håpar på. Rett og slett fordi det i samtlege tilfeller, uansett kva område det gjeld, så vil dei som verkeleg lukkast med ting søke kunnskap, læring, trene meir, lese meir, jobbe meir, utfordre seg meir enn enn den gjengse flokken innanfor det feltet det gjeld. Rett og slett ta eigarskap til det ein driv med, utfordre seg sjølve til å bli betre innanfor det ein brenn for og forhåpentlegvis også som medmenneske. Og dess tidligare eller yngre dess betre. For det er fyrst då ein kan ha eit bevisst forhold til kva område ein treng utvikle for å nå det nivået, måla, ambisjonane ein har satt seg. Samt at ein sjølv gjere dei nødvendige grepa som trengs for å trigge denne utviklinga. Det hjelper ikkje at noko fortel ein det, det må ligge i dei sjølve, dei må finne det ut sjølv, om det skal bli ei varig endring. Meina eg. Dette handlar ikkje berre om ferdigheiter, men eg trur også dette er viktig for personligheit. At born og unge veks enormt som personar ved å kjenne eigarskap til det dei driv med i tidleg alder, å kjenne meistring av eige initiativ og eigne forsøk. Alt eg kan gjere er å legge mest mogleg til rette for det. I tid, støtte, eventuelt pengar og nødvendig engasjement.

No er det ikkje alltid slik at born og ungdom nødvendigvis har funne sitt engasjement, sin draum, eller si interesse tidleg i livet. Som foreldre meinar eg likevel ein då har eit ansvar for at ein stimulerar til å generere det. Eg meinar at ein då må introdusere dei for ting, og vise såpass med engasjement og forpliktelse for det ein introdusererar dei for at borna over tid naturleg vil finne glede og entusiasme for det. Ingen born likar å gå lange turar, men med små steg kvar gong, med små milepælar, med litt sjokolade som bonus, med ivirge foreldre, så vil borna etterkvart synes sånt er heilt topp. Sånt trur eg gjeld andre ting også. Som ein viss idrett for eksempel, eller det å lese bøker, eller å hjelpe til heime, eller snakke varmt om folk, eller noko heilt anna. Det handlar om tid og entusiasme, å aldri gi opp. Sånt smittar, uansett kva det handlar om, trur eg. Sånt trur eg ungar veks enormt på.

Det er ei generell oppfatning i dette landet om at dersom ein skal bli flink/lykkast til/med ting så må ein vere oppriktig glad i det ein driv på med. Etter mitt skjønn så er dette tull. Sjå på John Carew, han er knapt interessert i fotball. Det finnast sikkert 100.000 andre dedikerte fotballsupportarar i dette landet som er oppriktig glad i og interessert i fotball, men ingen av dei er så vidt meg bekjent på landslaget. Eg trur ikkje det er slik at ein treng å vere oppriktig glad i noko for å bli flink i det. Det er sjølvsagt inga ulempe, sidan ein då er meir tilbøyelig til å prioritere dei tinga og setje av den tida som trengs for å bli flink, men det er ikkje avgjerande. Eg tvilar nemlig på at mange Kenyanara spring marathon fordi det er så steikje kjekt. Det handlar vel om at dei sprang til og frå skulen, fant ut at det var dei flinke til, såg det som ein mulighet til ein veg ut av fattigdom, lærte og like det, gjorde den innsatsen som trengtes, og som førte til eit godt liv for seg sjølve og familien, og gjerne landsbyen rundt. Eg trur det like gjerne går an å lære seg å like noko, og at det samtidig går an å vere fryktelig dårlig på noko ein er verkeleg glad i, jfr fotballsupportera. Uansett kva det gjeld i livet.

Det eg verkeleg trur på er at alle har behov for å kjenne på kjensla av å meistre ting - meistringsevne. Uansett kva det er, å gi born og ungdom mulighet til å kjenne på det å meistre noko, det trur eg har enorme samfunnsmessige fordelar, spesielt på det personlege plan i form av betre sjølvkjensle etc. Uansett kva område det gjeld. Det å få kjenne på den verkelege gleda ved å meistre noko krevjer likevel tid, innsats og engasjement. For folk i ung alder gjennom tilrettelegging, påverknad og rettleiing frå foreldre. I tillegg til det åpenbare som å bruke tid, krefter og engasjere seg i borna sine.
Av den grunn er det ikkje slik i mitt hovud at borna absolutt skal vere med på alt, eller like ting dei driv med umiddelbart. Det er ikkje slik at dess fleire val ein har dess betre er det. Ikkje gi borna noko alternativ, vis glede og entusiasme og dei følgjer deg til månen.

Ein kan rett og slett ikkje bli flink til alt, ingen kan meistre alt, og foreldre har rett og slett ikkje tid, pengar, engasjement til alt. På eit eller anna tidpsunkt vil derfor gleda forsvinne, fordi ein sakkar akterut i forhold til dei som prioriterar nokre få ting. For uansett kor ein snur og vender på det så er det slik at skal ein meistre ting så må ein prioritere, og for å gi borna gleden av å meistre ting så må foreldra prioritere. Slik er det berre, i alle fall i mitt hovud. Det har ein pris, men det er betre å lære borna den prisen før enn seinare.

Ein må velge, og er ein ung må foreldra ofte velge for ein, av ymse årsaker. Gjennom meistring kan ein lære seg og like noko. Gjennom meistring så opplever ein utvikling, og over tid vil dei unge etterkvart føle eigarskap til det dei driv med. Når den tid kjem så vil dei også ta sjølvstendige val og ansvar for eiga utvikling vidare. Prioritere dei rette tinga, fordi ein veit kva glede det gir i andre enden av å få til noko. Då har ein lukkast, for då vil borna i større grad leve godt med dei alternativa ein
valgte å prioritere vekk. Og det er tross alt det livet hovedsakleg består av; og akseptere alt ein av ymse årsaker ikkje kan få/ nå.

Ein kan ikkje få med seg alt, bli god i alt, nyte godt av alt. Ein treng ikkje gjere alt som andre gjere, eller ha alt som andre har.
Utan at livet treng vere fattig av den grunn. Heldigvis.

Som foreldar har eg ansvar for å lære mine det. Difor ser eg det som mi plikt og begrense antall alternativ, antall val dei trenge å gjere. For å gjere valgets kval mindre, og for å sørge for at eg har tid,pengar,innsats og engasjement il å følge dei opp 100% på dei få tinga dei verkeleg bryr seg om og viser innsats i. For om ikkje eg engasjerar meg i det, kven gjere det då?

Om ein klarar det er ei anna sak. Det er i alle fall ambisjonen. Det som vertfall er sikkert er at det betyr at ein må velge bort noko. Valas paradoks. På akkurat dette er det noko eg leve godt med.

Amaras Lov

Amaras Lov. I utgangspunktet brukt innenfor teknologi, og basert på den antagelse/faktum at ein har ein tendens til å overvurdere effektar av ny teknologi på kort sikt, men undervurdere effektane dei kan ha på lang sikt. Det slo meg her om dagen at i mange samanhengar så er dette tilfellet med korleis vi menneske agerar, tenkjer og oppfører oss også . I alle fall ein del av oss. Det er for eksempel ikkje måte på kort fort det går og pusse opp kjøkkenet for eksempel, men det tek som regel fryktelig mykje lenger tid og medfører mange uforutsette utfordringar på vegen. Det er heller ikkje måte på kor gale ting egentlig kan gå, men det går som regel bedre enn frykta i den andre enden. Og det er som regel ikkje så farlig og utsetje ting, når ein tross alt kan ta det att, med det resultat at det ofte ikkje blir gjort i det heile. Mange av oss har difor ein lei tendens til og overvurdere/undervurdere eigne evner/utfall, krisemaksimere ting og utsette ting som medfører eit resultat i enden som ikkje var i nærheten av den opprinnelege intensjonen. Andre skurar gjennom livet meir eller mindre på autopilot, på vanar og rutinar, slik at livet generelt er heilt lik dagen før. For mange kan det vere heilt nødvendig berre for å komme seg gjennom den, dagen altså. Men gjere ein akkurat det samme dag etter dag, så blir det i alle fall ikkje endring/utvikling/progresjon i andre enden. Å bryte det mønsteret kan ofte vere ei utfordring i seg sjølv.

Eg har ein lei tendens til krisemaksimering. På mange måtar. Alt som kan gå gale, går som regel gale. Murphys lov. Slik er det berre. Men det går sjeldan så gale som eg trur det kan gå. Eg har også ein lei tendens til å vere generelt skeptisk til eigne evner, som i utgangspunktet medføre at eg stundom blir positivt overraska til slutt sidan det som regel går bedre enn ein trur. Men det gløymer ein til neste gong. Andre gongar går det beint til helv....og då får tilbøylegheita til krisemaksimering ny næring. Mange kallar ein viss skepsis sunn fornuft, men det har sine ulemper også. Det gjere at ein bekymrar seg lett. For borna for eksempel, eller for andre ting som eit viktig møte på jobben. Ein kvir seg til ting, sånt er ganske energitappande. Og ikkje bra i lengda. Per Fugeli har difor sikkert mykje føre seg når han ber om at folk må lære å gi litt meir faen.....det å vere er som regel meir enn godt nok, eller at ein ikkje må gløyme og leve og så vidare. Eg krisemaksimerar vertfall mindre, men oppussing undervurderer eg framleis.....skal male hus i år. Har outsourca det. Pareto - regelen er hovudsakleg årsaka, i tillegg til at maling for meg ikkje er like gildt som for han malermesteren i Tid for Hjem. Det må for øvrig vere eit filmtriks, maling er nemlig ikkje SÅ gøy.... Det er uansett viktig å få folk i arbeid.

Eg var rimelig sikker på at Facebook var ei døgnfluge, eg meina sjølv eg gav fenomenet nokre månedar. I dag er det verdt x antall gongar meir enn Statoil. Eg bomma litt der altså, Amaras lov med omvendt forteikn. Men eg er ikkje den einaste. Det internasjonalt anerkjende konsulentbyrået Mckinsey vart spurt på 80 talet om å bereikne antall globale mobiltelefonabonnentar ved inngangen til år 2000. Etter tunge bereikningar og analysar kom dei vel fram til omlag 900.000, totalt globalt. Det faktiske antallet var vel snarare 145 millionar, ein mild bereikningsfeil der altså. Rundt 1900 trudde ein heller ikkje at bilen ville få ei viktigare rolle enn hesten innan transport, noko som vart snudd opp ned i USA berre 10 år seinare, i 1910. Så teknologiske skift skjer fort, og det fins sikkert mange andre artige eksempel på feilslåtte spådomar.

Samfunnet står nok ein gong ved eit veiskille. Eg er rimelig sikker, omlag Facebook sikker, på at vi står føre ei periode med omvendt Amaras Lov, med andre ord at vi undervurderer dei kortsiktige endringane vi står ovanfor, og overvurderer dei på lang sikt. Eg trur ting vil skje fortare enn ein trur. Eg meinar for eksempel at eg er ein relativt dauande rase, meklar i tradisjonell forstand.....eg burde vore ingeniør, og helst ein smart ein. For eg slit med å halde følge i alle endringane som skjer. Det verste er at det sikkert forventast at eg lærer barna mine alt det nye som kjem, det har eg korkje haud eller økonomi til. Eg er ein diltar, ein som er moderne ti år etter den faktiske trenden.....eg kjøpte flatskjerm for kun 5 år sidan.....smarttelefon fyrst for knappe fire år sidan.....og mobil nettbank fekk eg fyrst i fjor. Som økonom. No er det delingsøkonomi, endring av marknadsplassar, simplifisering, digitalisering og gud veit kva. Ting vil gå ufattelig fort, og vil endre måten vi tenkjer, handlar, kjøper, samhandlar, organiserar og lever livet på i veldig stor grad dei neste 5 åra....eg trur det skjer fortare enn vi anar, og vil snu opp ned på masse. På lang sikt trur eg derimot vi overvurderar effektane...eg trur ikkje det blir massearbeidsløyse, eg trur ikkje menneskeleg interaksjon blir mindre viktig i framtida. Eg trur folk alltids vil trenge ein ven eller to, og at ein jobb alltids vil trenge folk. Gjennom interaksjon og kommunikasjon blei problemløysing og utvikling muleg og utan hadde vi vel framleis i beste fall vore apar. Eg trur derimot at tid ein ikkje fysisk benyttar på jobb i stadig større grad vil måtte benyttast til personleg utvikling for å halde tritt med endringar i tida. Personleg fritid vil i framtida bli effektivisert for å bli meir produktiv. Ikkje fordi dei fleste vil, men fordi fleirtalet kanskje ikkje vil ha noko val. Snodig, meir om det om litt.

Teknologiske framskritt gjere ikkje folk nødvendigvis berre overflødige, men stimulerer også til nye verksemder som har behov for arbeidskraft. I media står det stundom at fleire i større grad lever livet sitt einsretta på sosiale media, men statistisk sett har vi heller aldri brukt meir tid på kafe/restaurantar enn i dag. Ein sit som regel ikkje der aleine.... Teknologiske nyvinningar kan isolert sett eventuelt føre til noko meir fritid. Fordi produktiviteten alt anna like då i utgangspunktet blir betre. Ein gjere det samme og det nye meir effektivt, ting tek kortare tid og frigjer kapistet. Og ein god del av den frigjorte kapasiteten blir nok tatt ut i meir fritid, som vi også brukar sosialt, forhåpentlegvis. Som i eit heldig augneblink kan føre til det nye google, facebook, Uber eller noko anna ein eller ein gjeng finn ut at det er behov for.

Ved meir potensiell fritid trur eg derimot det er lett og bruke tida på gamle vanar og rutinar som nødvendigvis ikkje er særleg produktive, i staden for å sysselsettje seg sjølv med noko som har verdi og skapar framdrift. Dette vil føre til stagnasjon, og i verste fall resignasjon. Det er for eksempel ein grunn til at folk utan noko handfast å ta seg til, noko å gå til, ofte slit meir på det personlege plan enn folk som har det. Og om situasjonen er av varig karakter blir det stadig tøffare og brattare over kneika. Å ha folk sysselsatt er difor kanskje det mest samfunnsnyttige ein stat kan bidra til, for folk flest. Meir fritid er difor potensielt fordummande fordi uviklinga av velstandsamfunnet har gjort at minste motstands veg er normen og ikkje unntaket frå regelen. Ein vil difor i større grad sjå ein serie ekstra på TV i staden for å ta på seg oppmannvervet i idrettslaget. Ein vil heller lese ei krimbok i stadenfor å lære seg eit nytt språk, til dømes, og satt på spissen. Det er slik sett ei fårleg utvikling. Eldsjelene fins, men det blir stadig færre av dei....har eg inntrykk av. Det største problemet med meir fritid i eit godt uvikla velstandsamfunn er at ein i stor grad produserar sofagrisar på laupande band. Diverre. Det har folk flest ikkje godt av. Og i framtida vil det strengt tatt heller ikkje vere tid til. For dei som skal ta del i karusellen, og om velferdssamfunnet skal oppretthaldast på tilsvarande nivå.

Amaras lov. Teknologisk utvikling eller innovasjon generelt skjer hurtig. Mykje hurtigare enn tidligare, og bedrifter/folk som ignorerer dette temposkiftet vil etterkvart sakte akterutseilt. Dette skjer ikkje long term, det skjer i morgon, i overmorgon, og vil ikkje i så stor grad ha effektar om 10 år. Då vil det nye i morgon allereie vere long gone....utdatert, datostempla og mest sannynsleg forkasta for lenge sidan for noko anna, som er betre, meir spennande og meir effektivt. For folk flest. Amaras lov er difor i ferd med å bli snudd på hovudet. Ein undervurderar effekten av nyvinningar i dag, og overvurderar dei i framtida. Framtida er ikkje funne opp enno. Det blir den fyrst når ein er der. Ein må difor gripe det nye i dag for å henge med, både økonomisk, sosialt og ikkje minst for personlege muligheite/progresjon yrkes- og relasjonsmessig.

Eg snakka om fritid tidligare, men då mest som ein digresjon. Tida der nyvinngar førte til effektivisering, produktivitetsauke og potensielt meir fritid er i ferd med å gå over, etter mi meining. Over tid trur eg at den tempoauken ein ser innan nyvinningar kun vil føre til at folk i større grad må ta ansvar for eiga tid. "Fritid" er tid som ein i vesentleg grad er avhengig av blir meir produktiv, for samfunnet blir stadig meir omkalfatrande, konkurranseprega og hardare å få fotfeste i. Ein må difor vere der det skjer, henge med på det som skjer, NÅR det skjer. Dette vil setje stadig større krav til fagleg og relasjonell oppdatering også utanfor den klassiske 8 til 16 jobben. Personleg utvikling og progresjon om ein vil, for rett og slett få muligheiten til å ta del i karusellen. Ein vil i framtida bli vesentlig meir sin eigen lykkes smed, skape sitt eige inntektsgrunnlag, i ytterste konsekvens vil det ikkje eksistere eit A4 liv med jobbtid 8-16 om 20 år. Stadig fleire vil bli sjølvstendig næringsdrivande, behovet for å organisere bedrifter som no vil avta dramatisk, marknadsplassar eksisterer nærmast overalt, og behovet for å organisere slike fysisk og behovet for personleg oppmøte der vil meir eller mindre forvitre. Alt satt heilt på spissen, kva veit vel egentlig eg, men det er kun knappe 5 år sidan meir eller mindre all handel foregikk med kontantar. Eg skal innrømme det, eg slit, eg heng ikkje med på alle disse endringane. Eg leve framleis på 90 talet. Då ting gjekk seint, då ein kunne dilte etter trenden og likevel vere nokolunde kul og up to date.... No heng eg rett og slett ikkje med i svingane, men eg innser at eg etterkvart må gjere noko med det. Eg har nemleg ikkje noko val for å vere med, der det skjer og når det skjer. Alternativet er å bli akterutseilt, pensjonist lenge før pensjonsalder, sofagris, og ikkje attraktiv for nokon korkje yrkesmessig eller sosialt. For plutseleg er ein nettopp det, før ein omlag anar det.

Det hjelper nemlig ikkje å dilte lenger, å følge etter trenden, 5 år etter den var der. Tida forandrar seg, hurtig. Ting skjer ikkje gradvis lenger, men i byks. 5 år etter i dag, vil kanskje eigentleg seie 20 år etter i praksis, diverre. Det er som å klippe seg hockeysveis i 2016, det gjekk til nød på 90 - talet, 10 år etter den faktiske moten, men med hockysveis i dag hadde ein spelt seg sjølv fullstendig utover sidelinja i dei fleste samanhengar.

Internett er diverre ikkje berre ein fase som går over. Det er visstnok kome for å bli. Kven trudde det? I si tid. I alle fall ikkje fleirtalet av papirprodusentane.

Eg vurderar difor å kjøpe meg ein slik I-padd som det kallast.....som ein start i alle fall. For å hive meg på karusellen.







   


 
     

Borna og den frie utfaldinga.

Eg undrast, og har gjort det ei tid. Det er godt mogleg at eg tek fullstendig feil og at eg med dette innlegget er heilt ute på viddene, men eg meinar og ha observert nokre få ting. Kvar er det blitt av den uorganiserte leiken? Den frie utfoldinga? Eg har i det siste hatt god tid til å observere. Eg ser knapt folk i aktivitet i hagar lenger, om ein ser bort i frå det som omhandlar ei trampoline. Og når eg dreg forbi Klenkarberget er der knapt ei sjel å sjå. Kun Øystein som regel, i ferd med å stelle bana, som han for øvrig er særs flinke til. Dette slo meg seinast no i helga. Førre laurdag var det ein kjempefin dag, og for 10-15-20 år sidan ville det vore yrande liv på Klenkarberget ein slik dag. Ein ser det samme inn på Eid, på Stårheim, i Langevåg, på Giske og i andre bydelar i Ålesund der eg er i kvardagen. Det ville vore folk som spelte ball, proff/loff, nokon som hoppa lengde, nokon som sprang 60 meter, nokon som heiv seg i slynga, nokon som klatra i trea. Ikkje organisert, men av eigen fri vilje, i lag med ein ven eller fleire venar. Dette ser ein knapt lenger, det skjer sjølvsagt, men ikkje i samme utstrekning som tidligare. Etter mi oppfatning. Veit born i det heile tatt eigentleg kva proff/loff er? Har dei høyrt om spark på boks, kvitt lys/blått lys? Har dei bygd ei trehytte i skogen, laga seg si eiga fiskestong for å pilke i elva? Eg veit ikkje, men eg har inntrykk av at aktivitet i stadig større grad sjeldnare og sjeldnare kjem på eige initiativ frå borna si side og at den i større grad må stimulerast enten via organisert idrett eller gjennom ivrige foreldre. Kva då med kreativiteten, fantestrekane, meistringsevna og så vidare? Eg meinar at dette kanskje ikkje er like heldig alltids.

Det er ikkje det at born flest ikkje er aktive, eit gløtt på fjesbokja eller heimesidene til idrettslaget så ser ein at ungar er med på både det eine og det andre. Eg ser min generasjon ha med seg borna ut, på fjellet, i fjøra, på fotballturneringar, handballkampar, i klatreparkar, friidrettstevner og meir til. Dette er sjølvsagt veldig bra, men det eg synes er uheldig er at mykje av aktiviteten er generert av foreldre/idettslaget og ikkje nødvendigvis av bornas eige initiativ. Det meste av aktivteten er dermed stimulert eller organisert. Eit tenkt eksempel kan kanskje vere at om foreldrene vel å tilbringe sundagen på terrassen, ville hovedsakleg borna sitte inne på Ipaden, eller vore i hagen dei også og hoppa på trampolina, aleine eller med ein ven eller to. Dei ville som regel ikkje vore i kjellaren og funne hammar, spiker og resteplank for å bygge hytte i skogen. Dei ville hovedsakleg ikkje tatt seg ein tur på Sethaugen, Sulafjellet eller Naustdalkamben, eller på eple- og plomeslang. Dei einaste som går på epleslang i disse dagar er hjorten virkar det som. Dette er sjølvsagt ei fryktelig generalisering frå mi side, eg veit, men generalisering er ofte naudsynt for å få fram eit poeng. Muleg poenget mitt er feil, men det er i alle fall mitt inntrykk av utviklinga dei siste åra.

Ser eg tilbake på min eigen barndom så kunne ein knapt vente med å kome seg ut av dørene ein finværsdag. No må ein nesten be ungane om å kome seg ut døra. Ein hadde heller ikkje særskilte forventingar til at foreldrene skulle vere med ut og finne på ting. Ein var i stor grad overlatt til seg sjølv, og til sin eigen fantasi. Ein måtte fyllje sine eigne dagar med innhald, og andre hadde det like eins og ein fann difor saman. Enkelte dagar var det vanskeligare enn andre dagar, og i kjedsamheit vart det sjølvsagt også funnje på ein del faenskap. Eg har kosta foreldrene mine nokre krone i erstatning reiknar eg med. Det ligg læring i det også. Ungar i dag gjere omtrent aldri noko gale. Ikkje som før i alle fall. Dei veit knapt kva husarrest er, det er snarare ei belønning. Det einaste som smertar er å kutte internett, men det er sjeldan at dei gjere noko så gale at det er naudsynt. Men stort sett gjorde vi ting som ikkje medførte skade på andre eller andres eigedom. Vi gjekk i fjellet, vi bygde hytter, vi sparka på boks, vi hoppa i høyet, vi var på fotballbana til det vart mørkt, vi plukka krabbe i fjæra, vi laga hoppbakkar og akebakkar. Vi hoppa frå 10 meter på tømmerkaia og gud veit kva. Vi gjorde det sjølve, utan at det var stimulert av voksne. Og hadde dei voksne visst om det, så hadde vi sikkert ikkje fått lov til halvparten. Men vi overlevde det også, det var fritt, og det var som regel godt. I tillegg trur eg det var stimulerande for kropp, haud og sjel.

Plenen til Anny og Oddvar har no fått kvile nokre år. Den er grøn og fin. Buskene i skråninga er grøne og står i fred. Dei siste 20 åra har blomstrane også rukke å bløma, og dei står ikkje lenger nakne heile året. Eg tippar uansett dei saknar dei klassiske Everton- Leeds oppgjera på Sambrauta stadion, eller Goodison Park som det ofte var simulert som. Ei bane som aldri fekk kvile, ein slapp å slå graset, det vart takla og slitt vekk, og den framsto meir brun enn grøn i årevis. Tore i blått, og underteikna i kvitt. I mål, som regel Neville Southall, i form av ein spjelen Jonny Hellesø. Han vart vertfall ikkje skotredde den karen. Vi kunne halde på i timevis, kun avbrutt av heimelaga bollar og saft. Ballen øydela alt på sin veg, og buskene i skråninga vart brukt som handtak når vi måtte fire oss ned for å hente ballen etter ei av Hellesø sine klassiske silopasningar. Vi var ofte i skråninga for å seie det slik......så det måtte hardhause plantar til om det skulle grønast sommarhalvåret. Og skikkelig gjerde, som kunne tåle ein trøkk eller eit fantastisk skot i vinkelen. Eg saknar brune plenar. Eg saknar heimesnikra mål. Ein ser det knappast lenger, og der dei står er det som regel igjengrodd. Som hjå Trond Hatlenes. Han hadde eiga fotballbane. 1 * 30 meter, med to mål. Der var det kampar regelmessig. Ungar frå Indre mot Ytre Torvik, Nedre mot Øvre Torvik, og så ein slentrar som meg frå indre Hafsås som fekk vere med til nøden. Eller vi organiserte oss sjølve, på Stårheim Stadion, på Klenkarberget, på Harpefossen, på Heida, i Gryta eller på løkjaneset.

Vi lagde bordtennisbord av sponplate. Med internasjonale mål, men den bua kraftig på midten. Ballen var dermed uregjerlig å kontrollere, men vi lærde nokre fysiske lovar etterkvart og tok det på gefühlen. Etterkvart vart det ballvekslingar på topp lavt nivå. Vidar Øien handterte det betre enn dei fleste. Ofte spelte ein med lommelykt i eine handa så ein kunne spele til langt på kveld, sjølv om ein var alvorleg redd for mørkna og måtte sykle dei to kilometerane heim att. Det gløymde ein alltids midt i det avgjernade settet, men ein kom tidsnok på det.....Det gjekk bra det også.

Eg meinar at dagens ungar får litt mykje opp i henda, dei får ting altfor mykje tilrettelagt. Eg ser ei utvikling der borna som regel blir stimulert i det meste av det som foregår av aktivitetar, av andre enn seg sjølve. Det er det fleire grunnar til;

Ei av utfordringane er sjølvsagt det organiserte tilbodet. Dei har frykteleg mange ting å velje mellom, mykje meir enn på mi tid. Det synes eg uansett er bra, men eg lurer likevel på om ein ikkje gjere borna bjørnetjenestar ved at dei deltek på alt. Akkurat her er eg ikkje heilt einig med meg sjølv, då eg er av den generelle oppfatning av at mest mogleg aktivitet er bra. Dette er også todelt. Antall tilbod er utvida, i tillegg har eg ei oppfatning av at det er fleire organiserte treningar/samlingar per veke i kvar aktivtet. Totalt sett trur eg dette går utover den frie utfaldinga. I tidleg alder trur eg det er viktigare. Eg ser for eksempel ikkje poenget med fotballtreningar for fem-åringar som enkelte klubbar har starta med. Og det til tross for at eg er fotballidiot.
Eg meinar også at skule er ei utfordring. Eg hugsar sjølv aldri at eg hadde noko særlig med lekser fram til vidaregåande, eg var som regel ferdig med dette på skulen. Eg vonar dette også gjaldt for andre jamnaldrande. Ungar som sit timevis på skule kvar dag burde ikkje ha lekser når dei fyrst var komne heim. Det synes eg er ein uting. Vaksenlivet og forpliktelsar kjem tidleg nok. Då er det betre at dei går to tre timar lenger på skule i veka, og har leksetimar og leksehjelp der, og får tida heime til fri utfalding. På skule er dei også meir motiverte for læring, når dei kjem heim er dei motiverte for å ha fri. Då trur eg borna ynskjer tida til seg sjølve. Når borna må bruke ein time på lekser er det snart ikkje tid til anna enn middag og det organiserte aktivitetstilbodet før leggetid. Eg tur det er ei ekstra belastning for borna, og kostar mykje energi, også mentalt. Mange er sikkert ueinig med meg her. Tida born har til lystbetonte aktivitetar er dermed begrensa, også tida dei har til å henge med venar utanom det organiserte aktivitetstilbodet, eller til rett og slett og slappe av.
Foreldre/besteforeldre. Det er ei ny tid der vi stimulerer borna både i leik, med aktivitetar, med ting, med tang, og vi overlet veldig lite til tilfeldigheitene, til spontaniteten, til kreativiteten. Vekene, og helgane er som regel planlagt til minste detalj. Noko som også ofte krevst til ei viss grad for å få kabalen til å gå rundt for familien, men eg er stundom litt redd for at vi stimulerer og planlegg i hel, eller gapar over for mykje.

Eg er ikkje betre enn nokon andre, eg gjere sikkert ungane mine bjørnetjenestar heile tida. Det slår meg sjølv eigentleg ganske ofte. Eg og har nymotens Au Pair; trampoline, og eg skulle helst sett at dei brukte mindre tid på den og heller fann på noko anna. Men den står tross alt ute. Dei får i det minste frisk luft.
Eg opplever at mine born har ufatteleg store forventningar til meg i leik og til aktivitetar, både som deltakar og som igongsetjar. Det trur eg ikkje nødvendigvis er så positivt heile tida. Av og til sjølvsagt, men ikkje kvar gong. Sjølv om vi ynskjer det beste for borna våre til ei kvar tid kan slike forventningar vere krevjande for oss som foreldre. Eg kan kjenne litt på det, sjølv om det ofte også er ustyrteleg moro. Sjølvsagt skal ein bruke tid på ungane, men eg trur ungar har godt av å kjenne litt på det å kjede seg, eller prøve å aktivisere seg sjølve. Det trur eg berre set i gong nokre tankeprossesar hjå dei, at dei finn på ting på eige initiativ, utfordrar kreatvitieten og gjere dei meir nyfikne og oppfinnsame. Det trur eg er bra. Eg prøvar og hugse å seie ja til all aktivitet/tiltak ungane set i gong på eige initiativ, sjølv om det kostar meg nokre kroner, ein god del tid, eller at dei øydelegg noko på vegen. Då har dei vertfall kome på det sjølv, og ikkje på forslag av meg. Det trur eg også gir dei ei heilt anna glede, og ikkje minst ei heilt anna kjensle av meistringsevne.

Eg ynskjer born som tenkjer litt utanfor boksen. Då må dei lære seg å tenkje sjølve, og ikkje la meg som far tenkje føre seg. Då må dei prøve og feile, og gjerne gjere noko gale som dei må ta konsekvensane av for å utvikle seg vidare. Dei må lære og kjede seg, i så stor grad at dei til slutt finn på noko på eige initiativ, ut i frå eigen kreativitet og eigen oppfinnsamheit . Og dei skal alltid få ha med seg folk heim, så ofte dei vil for å lære seg å samhandle med andre i leik og tiltak utanfor dei organiserte rammene. Dei må få utfalde seg mest mogleg fritt, og kjenne gleda av å meistre det dei set seg føre og prøvar på. Gjerne slå seg litt, men ikkje meir enn at dei prøvar igjen. Så skal eg heller vere der, i nærleiken, hjelpe dei litt på vegen og sørge for at dei er like heile når dagen er omme. Dei få gongane eg ikkje er 100 % med i sjølve sprella.    

Johan Cruyff

Johan Cruyff. Eg såg ikkje mykje fotball på 70-talet. Av naturlege årsaker kom det litt tidlig for meg, men fascinasjonen for fenomenet Johan Cruyff har vokst seg sterk i voksen alder. Det heng saman med ein sunn lidenskap for Barcelona, og hans påvirkning på klubben, spelestil og spelartypar som trenar og klubblegende. Med digitalisering og YouTube har eg også omsider fått glede av spelaren Johan Cruyff. Mannen med si eiga finte, den som sendte dei fleste i tidleg pølsekø eller langt inn på indre bane. Mannen var flink med kula. Retningsforandring, rykk, speleforståelse og pasningsspel låg langt utanfor det som var normalt på den tida.

Fyren kunne hente ballen på eigen 16 meter, slå nokre trekanta og putte den i mål. På topp internasjonalt nivå. Greit nok at shortsane var trange på den tida, og ein blei steril berre ein tok eit løp, men når Cruyff bestemte seg fekk dei fleste parkeringsbot sidan dei meir eller mindre såg ut til å stå stille. Og det var ikkje det at Johan hadde mindre trong shorts enn dei andre, tvert i mot, men koordinasjonsmessig var han eit hestehovud føre. Han handterte shortsen bedre. Litt på samme måte som Ronaldo satte standarden ved at dagens fotballspelarar meir eller mindre må vere atletar for å nå ypperste klasse. Forskjellen mellom dei er likevel enorm. Cruyff er det eg vil kalle kul, Ronaldo er det ikkje. Cruyff er om lag like kul som Maradona, som for øvrig også er rape gal, men han hadde karisma og særpreg av dimensjonar. Cruyff er hakket under, på nivå med Zidane. Messi tykkjer eg heller ikkje er særlig kul, han er fantastisk med kula, men han er like karismatisk som ein Q-tips. Og han har ikkje ei eiga finte. Dagens stjerner er forøvrig veldig lite kule. Kanskje det er shortsen?


Ei rimelig grei sentral midtbane...


Cruyff var forut for si tid. Eg kunne skrive side opp og side ned om hans påverknad på Barcelona, men det gidd eg ikkje. Eg skal nøye meg meg nokre få ting. Cruyff sa at ein kunne aldri tape fotballkampar om ein hadde ballen. Ein skal ha ballen i laget mest mogleg, og mister ein den skal ein vinne den att hurtigst muleg. Det er bare ein ball i fotball, og då handler det om å ha den. Det er grunnpilaren i Barcelona, frå lavaste nivå aldersbestemt til A-laget. Barcelona vil helst ha ballen 100% av tida. Dette igjen legg sterke føringar for kven som kan spele hjå dei.

Pasningsferdigheite, speleforståelse, retningsforandringar, tempo. Cruyff ynskte eit lag med kopiar av seg sjølv. For kontinuiteten skuld kunne ein like godt utvikle dei sjølv - via akademiet la Masia....eitsekundsregen...ein kjøpt spelar brukar eit sekund på å tenkje på alternativ...ein frå La Masia gjere det på instinkt... Då ligg det i ryggmargen. I tillegg skal laget ha ein som styre tempoet, ein dirigent til orkesteret. På 90-talet Guardiola, på 00-talet Xavi, og no tek Busquets over den rolla etter å ha spelt andre fiolin som sittande midtbanespelar nokre år. Ikkje eig dei fart nokon av dei, men det går fortare i hovudet på dei enn dei fleste. For kva er eigentlig hurtighet? Om ein startar ein bevegelse litt tidligare enn andre vil det sjå ut som ein er raskare, men eigentleg har ein berre meir innsikt og er smartare fotballmessig. Difor har disse tid, all verdens tid, til å styre ein fotballkamp dit dei vil sidan dei observerer alternativ/rom/situasjonar kjappare enn dei fleste andre. Og dei har pasningsferdigheiter.  Cruyff sa at teknikk er er å sende ei pasning på eit touch med rett hastigheit på rett fot til ein medspelar, og dei beste gjere dette i blinde. Cruyff sa også at det er ikkje spelarane som skal svette, det er ballen.......stikk motsatt av Norge som er best utan ball...og når ein har den så virka det som ein er mest interessert i å bli kvitt den. Xavi lot ballen svette....han sjølv såg rimelig uanfekta ut til tross for om lag 100 pasningar i snitt kvar kamp, med om lag 96 % til rett adresse. Bedre enn norsk postvesen. Guardiola også, han var knapt utav sirkelen, som Jan Mølby, men ein vesentleg sprekare versjon.

Trekantar. Cruyff ville skape vinklar. I Barcelona handler det om å gjere bana så stor og brei som mulig når ein har ball offansivt - skape rom. Blir det trangt, skal spelet vendast fort høgast mulig i bana, for å få motstander til å sideforskyve. Ball går fortare enn bein, slik at rom genererast. Difor passa heller ikkje Zlatan i Barcelona...han drepte rommet Barca ynskjer å utnytte ved å trekke ned i korridorane som skulle utnyttast av midtbanespelarane. Han blei i tillegg for stasjonær sentralt mellom stopperane, samt han evna ikkje å strekke når han skulle for å muligjere vending av spel høgast mulig i bana ved å åpne rom for midtbanepelar/indreløpar sentralt. Difor spelte dei også utan spiss ei periode - ein som rørte litt meir på seg, ein falsk nier, og i ein noko skeiv 3-4-3. Suarez strekker når han skal, mellom stoppar og back, eller beveger seg sideveis i fireren for å åpne rom sentralt, og skape trekantar breidt. Han trekker ikkje ned og trur han er Iniesta. Slutta og bite har han gjort og, men stromp er han fortsatt sjølv om han spelemessig funkar fint i Barcelona. Klyser passar uansett bedre i Real Madrid.

Cruyff revolusjonerte delvis fotballen på 90 - talet....kven hugsa det dørgande kjedlige VM i 90....der høgdepunktet var ei pasning til Caniggia frå en særs nedsnøva Maradona i mellomrunden..og VM i 94....eit fysisk robust og defansivt sterkt Brasil vant VM, men feiande flott fotball var det vel ikkje. Cruyff dro det i den andre retninga i samme periode, med Barcelona, mot angrepsvilje og uforutsigbarhet, basert på Rinus Michels totalfotball. Ei forbedra utgåve av Nederland på 70-talet, som Guardiola ytterligare perfeksjonerte då han tok over i 2008, etter eit magert tiår. Guardiola lærte alt han kan av den mannen. Nils Arne Eggen var også inspirert av Cruyff, dog fortrinnsvis Michel.


Players today can only shoot with their laces PEP. I could shoot with the inside, laces, and outside of both feet. In other words, I was six times better than today’s players.

I Norge, slik eg ser det, har vi i ei årrekkje vore opptatt av 4-3-3 og vingspel, men 4-3-3 i feil format etter mi meining. Barcelona har vunne rubbel og bit internasjonalt ved å angripe sentralt i bana, og var for eksempel Rosenborg eigentleg klassisk 4-3-3 med utprega vingspel og innlegg frå kant?? Eg synes ikkje det. Ein vinn ikkje kampar ved cornerflagget, men fortrinnsvis ved å utnytte rommet mellom stoppar/back og ved å skape overtal i midten på siste tredjedel av bana. Og korleis gjere det? Jo ved å utnytte breidde mest muleg, lengst muleg for å skape rom sentralt,og når ein fyrst har skapt rommet sørge for å vere tallmessig overlegen til å utnytte det på siste tredjedelen. Guardiola ynskjer alltid og vere i overtall i midten. Enten ved å flytte opp stoppar offansivt( Mascherano ), gjennom formasjon som eksempelsvis 3-4-3, eller via ein falsk nier med eksepsjonelle ferdigheiter(Messi). Rosenborg spelte 4-3-3, men skeivt. Brattbakk var ving, men slo ikkje innlegg, han skaut. I mål. Innoverkant. Som Neymar. Kven hugsar Hoftun som gjekk forbi et ledd aleine - overtall sentralt.....Drillo tok oss til VM. Eller gjorde Myggen det? Sannsynligvis ein kombinasjon. Men det hadde ikkje blitt sluttspel utan Myggen. det er eg overtydd om. Kva er forskjellen på Norge i dag og då?....bortsett frå at vi då var gode på dødball....jo etter mitt syn at vi utfordra rommet mellom stoppar og back i større grad. Leo sprang der. Flo pasninga skulle headast der, Myggen tredde pasningar der....fleire på ein kamp aleine enn laget no gjere til saman. Dåtidas midtbanespelarar på landslaget scorte mange mål, no scorar ingen mål..Ingen frå midtbaneleddet utfordrar bakrommet lenger. Då blir det U
ufatteleg enkelt og forsvare seg i mot. No slår vi inn frå Back...som har sprunge 80 meter før han sleten slår ballen over dørlinja. Myggen burde spelt på Barcelona. Då hadde han kost seg. I tillegg er han kul nok, og har innsikt nok. Til å la ballen svette, og;

Til å henge med Cruyff.

Ein dirigent er død, men orkesteret, Barcelona, spelar fortsatt.

Som Johan Cruyff sa det: " In a way, i`m probably immortal."

Då er er ein blant dei største.

Harpefossen

Harpefossen. Min barndoms paradis. Som son av ein jordbærbonde og gardbrukar så kom ein seg ofte som regel ikkje lenger på sumarferie enn hytta til mormor og morfar der oppe. Det var rett og slett ikkje tid til sånt oftast. Det var det, eller ein kjapp tur til Bismo. Av og til kom vi oss heilt til Lom, eg har blitt fortalt at ein gong var vi visstnok til Sverige....men Harpefossen eksisterte det alltid tid til, sumarane. Då gjekk vi tur på Ryggjen kvar dag med mormor, leika i myllja campingvognene på campingplassen med tilreisande frå Vågsøy og Selje, drog på oppdageslsesferd til Grimeskaret eller Svartevatnet, og bada i Hjalma. Det var aldri kaldt i Hjalma. Den tida. No får eg frostbyger berre av navnet. Hjalma er kald. Bikkjekald. Sumarane var finare før. Himlen var meir blå og sola meir gul. Det står klart føre meg. Og varmare. Det var fleire shortsdagar. Frå mai av.

Harpefossen er for meg synonymt med ferie eller trening. Ferie sumarstid, og trening om vinteren. Alpint. Kalde timar i trikot, opp og ned til lyslighogjen, som då var så langt ljoset var utbygd den tida. Tirsdag, torsdag, fredag, og helgane, om det ikkje var konkurranse på Heggmyrane, Hodlekve, Bjørkelia, Blomlia eller Utvikfjellet ein plass. Då var det kort veg ned til mormor på hytta. Ho hadde alltid noko å ete på, og det var varmt i stova. Så ein fekk kvilt seg litt i myllja slaga. Morfar hadde stappe og pølse. Eigenprodusert. Eg har syskjenbarn enno som forast opp på denne stappa. Den er god, og vidgjeten. Og der var Monopol og sjakk. Og ludo. Det vart nokre timar rundt disse bretta. Hovedsaklig ilag med tanta, eller systa. Eit spel kunne vare i dagevis. Ein måtte tross alt stå på ski og. Helst nedover, eg var mest anlagt slik. Bedageleg. Sjeldan bortover, men det hendte. Særskilt i påska, når det var varmare i veiret og stoppa vart hyppige for kosens skuld. Då kunne det hende at ein gjekk heilt inn på Bjørhovdesetra til slutt. Favoritten var likevel nedoverski i utforløypa, skrått ut mot Ljøsurelva, og sidan skrått tilbake igjen før ein måtte nytte gamle postvegen tilbake til anlegget igjen. Det var påska si det.

Årets høgdepunkt på Harpefossen var likevel Super G renna. Som starta på toppen av Hovedtraseen og bukta seg rundt Dalenakkjen og vidare inn i Olaløypa. Då var det som regel med livet som innsats. For det var sjeldan preparert utanfor løypa, det gjaldt og holde seg i sporet. Alternativet var bom stopp i lausnøen etterfulgt av nokre C-moment ut i periferien. Då var det kniving med dissa sogningane...som alltid var litt større enn ein sjølv. Det var stort sett jamnaldrande på den tida uansett kor dei kom i frå, men dei frå sogn var alltid størst. Eller kraftigst bygd. Dei hadde ein definitiv fordel av tyngdekrafta i fartsretninga for å seie det slik. Men på Harpefossen hevda eg meg, eg gledde meg alltid særskilt til dei renna. Sikkert fordi løypa var nokså krevjande, teknisk sett, alderstrinnet tatt i betraktning. Disse renna er det diverre slutt på. Olaløypa er omlag også grodd att, og krevjer store snømengder for å tuktast. Store snømengder er det nesten slutt på også, så Olaløypa ligg i dvale....og ventar på å bli tatt i bruk.

Harpefossen også. Eigentleg. For 10-20-30 år sidan traff ein alltid kjentfolk der oppe, i bakkjen, eller på vegen over Brekka sumrane. No er det langt mellom kjentfolka. Det er mest synnjatebøvlar, folk frå møre, men godt sør frå Ålesund, eller folk og familiar frå ytre Nordfjord. Det er hovedsakleg dei som nyttar Harpefossen i disse dagar. Folk frå Eid kommune synes det å bli stadig færre av. I gamle dagar var vel Harpefossen omlag det einaste alternativet vinteren, og eit godt nytta turområde sumaren. No finnast det andre alternativ. Det virkar som det urbane kafelivet fristar meir enn frisk luft på knappe 800 meter, Fotball er blitt heilårssyssel, handballsesongen er sannsynlegvis blitt stadig lenger og andre meir stillesitjande aktivitetar meir spanande. I idrettshuset, og på krøllgraset er det vertfall god aktivitet, og det er vel og bra, men det virkar også å gå på bekostning av det som byr seg oppe i Hjelmelandsdalen, på Harpefossen, på skisenteret, i langrennsløypene, og også i Stigedalen. Mykje må dårlige og ustabile vintra ta delar av skulda for. Men til tross for regn og bar mark på Nordfjordeid, så er det stundom opphald og ypperlege vinterlige forhold i dalen. Det er ei årsak til at anlegget ligg der det ligg. Forrige vinter var ein omtrent aleine i bakken på Furuhogane  i 11 tida om dagen, med pudderforhold og heilt kurant veir. Det er kjekt ein to tre turar, men så er det berre trist. Der burde vore kø.

No for tida må det omlag vere knallblå himmel før anlegget fylljast. Om eit tilbod ikkje blir brukt fell det til slutt bort, og då er det trasig om ein tek det for gitt. For det er eit anlegg dreve av få, det er ein destinasjon tufta på dugnad og frivilljuge. Og for ein som har tråla det meste av anlegg i fylket og andre stadar, står det ikkje tilbake for noko i forhold til dei det er naturleg å samanlikne seg med. Men det må nyttast. For at det skal leve, for at dei tross alt få frivillige skal gidde, og lage til noko såpass bra for så mange..  

Harpefossen er eit interkommunalt anlegg og burde utvilsomt hatt slik status også på papiret. For hadde det ikkje vore for kystfolket, er eg neimen ikkje sikker på om Harpefossen hadde eksistert lenger. Ære vere dei for det.

Med ein halv meter med pudder siste veka så kan det vere greit å kjenne si besøkelsestid. Harpefossen treng alle kundar dei kan få for å vere eit vinterparadis også i framtida.

Sjåast i bakkjen.










 

SK 2016

Tittelen kan minne mykje om ein flyavgang til SAS, men det har ikkje så mykje med det å gjere. Det handlar om sommarkroppen 2016. I bunn og grunn er dette og misvisande, så HK 2017 burde kanskje vore den eigentlege tittelen. Heilårskroppen 2017. Etter eit rimelig utfordrande 2015, korkje meir eller mindre, så er eg på 1997 nivå vektmessig, men av ein eller annen grunn har kroppen fått totalt feil proporsjonar. Vekta ligg med andre ord på feil plass. Eller feil plassar om de vil. Fortrinnsvis på magen, i form av feitt, men ræva dissa litt også, spesielt når eg hoppar. Ansiktet er derimot visstnok radmagra ifølge slekta, eg ser visst rett og slett sjuk ut. Muleg det. Men når eg var på mitt feitaste, knappe 86 kilo på ein guttetur til Florida i 2008, omlag 10 kilo over matchvekta i glansdagane, så hadde eg visstnok heller aldri sett sunnare ut i følge den same slekta. Kompisane derimot, dei sto og lo. Det kjem med andre ord ut på augo som ser. Sjølv konstatera eg at vekta er i knappaste laget, 72.7 kilo, 75 er nok der eg bør ligge, minst, og har funne ut at dette må eller bør eg gjere noko med. Proporsjonane må endrast. Eg må flytte litt frå magen opp på brystkassa og gjerne litt ut i armane, og skyve litt frå ræva ned i beina. Det bør kunne gå det, meinar eg. Det bør i alle fall vere muleg.

Eg vel difor å legge haudet på blokka gjennom dette innlegget, både for å ha litt press på meg til å kome meg ut og i trening, men også for konstruktive slag i trynet i form av "kva var det eg sa" når prosjektet sannsynlegvis går ad skogen. For det gjere det. Innerst inne veit eg at ræva blir større, og at magen ikkje klarer å motverke tyngdekrafta....eller godbitane i kantina....over tid. Men eg skal gjere eit forsøk. Ta ein Aarskog. Som det etterkvart heiter på Eid. Det blir ikkje Crossfit på denne karen, sånt har han ikkje tid til, men det kan bli trening i rykk og napp, når ungane er med mora, og når dama masar om ein spasertur som eg til no hovedsakleg har avvfeid med å åpne ein pøse chips. Med andre ord. Eg startar frå scratch. Ikkje bokstaveleg talt, men i forhold til mitt aktivitetsnivå gjennom livet i snitt, så er det omlag frå scratch. Aktivitetsnivået har sunke proporsjonalt med åra, ikkje eksponentielt, det er framleis futt i denne gamle kroppen, men dørstokkmila blir tøff. Og været, på Giske. Det regnar aldri på Giske. I alle fall ikkje ovanfrå. Det kjem frå alle kantar, med vinden hovedsakleg, og gjerne rett i ansiktet i 90 grader, og bøyer du deg litt fram for å halde deg oppreist i blåsten, så treff regnet ansiktet likevel...vinden løftar den frå bakken og piskar deg i trynet uansett korleis ein snur og vender seg i dei verste bygene. Det har sin sjarm det også, men ikkje i januar, eller februar. Då er det berre tungt, og det freistar meir med Maarud ost og løk og nokre episoder av Banshee på HBO. Men no er det ingen veg utanom. Proposjonane må tilbake i vater.

RYP. Release your potential såg eg noko om på nett. Tenkte eg skulle prøve dette. Ta grunnprogrammet i alle fall...for å sjå om det skjer noko...med denne ballen av ein kropp. Muleg eg ikkje har noko potensial i det heile. Muleg det ikkje lar seg gjere å endre på denne blomsterkvasten, få den til å bli prydbusk eller i slå ut i full blomst. Det vil i så fall tida vise. Basert på dette bør eg vertfall trene tre gongar i veka. Eg må dermed rydde kalenderen. No ryk både kvalitetstid på ramma, på sofaen, enkelte seriar eg følger med på og enkelte fotballkampar på TV. Eg må prioritere, eg må setje av tid til bevegelse. 3 timar i veka totalt sett. Eg skjønar ikkje kor eg skal ta tida i frå. Berre det blir ei utfordring. Kanskje berre det også blir for tøft. Kanskje eg berre allereie no skal forkaste heile planen. Legge det på is. Ta meg ei ny episode med Ray Donovan og tenkje meg om ein gong til, om dette er så lurt. For å vere heilt sikker. I tillegg står det i RYP at eg skal ete sunt, berre det kan jo ta livsgnisten frå ein. Eg skal kun ete eit visst antall kaloriar. Eg gidd ikkje vere hysterisk og telje kaloriar, litt sunn fornuft får halde. Men fråtsing er med andre ord uaktuelt. Alt som er godt også. Det blir fiber og kli til eg omlag skite sponplate, jfr eit gamalt Oluf sitat. I helga må eg dermed ete opp alt i snopskapet - rydde vekk julelageret. Legge grunnlaget for maksimalt utbytte. Starte på topp.

Eg blir kort fortalt sleten berre av å tenkje på det. Dørstokken blir både for høg og for lang på same tid. I tillegg virkar døra låst, og eg veit ikkje om eg har nykjel. Men eg brukar å få til ting eg set meg føre. Eg bør difor gjere eit forsøk. Få orden på proporsjonane att. Få kroppen i vater. Det verste som kan skje er jo at ein faktisk mislukkast. Men det har no før den tid blitt nokre timar av det, kanskje feitt har blitt forbrent og er ein særskilt heldig konvertert til muskelmasse. Det får eg trass alt med meg, og det må litt kvalitetssofasliting til for å bryte det ned att. Berre det kan jo vere verdt å sjå fram til. Før året er omme er eg ein av to ting; Ein definert mann, eller potensielt noko dvaskare enn status quo.... Det er med andre ord ein vinn vinn situasjon, slik eg ser det, ein sjanse det er umogeleg å la gå i frå seg

Eg byrjar mandag. Fyrst må sesong 3 av House of Lies på HBO knekkjast. Det handlar om å prioritere.

Godt år forresten.