Kompisjulebord

Kompisjulebord. I år det tjuande julebordet i rekkja. Vanskelig å seie om det er udelt positivt eller om det også har eit snev av tristesse. 20 års jubileum er jo eit resultat av at åra flyge og soleis er det kanskje litt på den triste sida. Kvar vart liksom dei siste 30 åra av? På den andre sida er det jo ganske bra at den same gjengen, stort sett, til tross for ulike vegar i livet har prioritert ei sådan stund i 20 år for å bevare og dyrke sine barndomsvenskap. Eg vel difor å sjå på dette som ein veldig stor prestasjon. Vi er same gjengen, meir eller mindre. Enkelte av oss pratar nesten kun med kvarandre denne eine gongen i året. Kanskje noko meir, men då gjerne på fjesboka. Det blir ofte slik. Vi er tross alt menn. Å plukke opp denne telefonen er ofte ei byrde. Mange av oss sit også i den heile dagane, Då gidd ein ikkje sitte i den heime. Ein vil gjerne ha litt fred også. Tungvint og reise nokon stad også. Ein kjem tross alt heim til jul, eller til sumars, ein treffe jo nokre sjeler ei sådan stund. Men til tross for at mange kun snakkar med kvarandre kun denne eine gongen i året, så merkast ikkje det. Snarare tvert i mot. Det er ofte som om ein pratast seinast i forgårs, praten flyt lett. Det er rart det der. Gamle venskap rustar som regel ikkje.

På kompisjulebord dyrkast den gode samtalen, eller rettare sagt ein fortel gamle historier om igjen. Like morsomme kvart år. Det blir litt som grevinna og hovmesteren. Det blir liksom ikkje jul utan. I tillegg er det maten. Ofte lagd med vyrdnad, og ofte ambisiøst planlagt, så ambisiøst at det som regel kokar ut i kålen. Men det høyrer med det også. Det er ein del av tradisjonen, og tradisjon er viktig. Som runden, der kvar og ein oppdaterar dei andre på året som har gått. Det er gjerne enkelte som har meir og fortelje enn andre. Dei samme går ofte igjen, og det har ikkje nødvendigvis noko med at dei andre slit med å prate føre ei stor og stivpynta forsamling, men enkelte liv er stundom noko meir spanande, litt meir turbulente eller litt meir innhaldsrike enn andre. Slik er det berre, på godt og vondt. Andre igjen er ofte personar av mange ord, med god forteljarstemme. Nokon fortel strengt tatt meir enn nødvendig, og gjentek seg sjølv. Andre likar seg i bakgrunnjen, og har kanskje ikkje meir å meddele enn at ein var særs nøgde med slåtten i år, eller at det har vore eit godt konnjår slik at kvaliteten på julebrygget har vorte godt. Men det er nyttig informasjon. Det er rett og slett kjekt å vite, særlig for dei som kava i særs urbane strok i kvardagen og som då treng nokre påminnelsar om dei viktige grisgrendte verdiane, for å kome tilbake i godt gamalt nordfjord modus. Det går seg som regel til. Raskt.

Runden. Det er som oftast ein ny unge på veg. Eid har enten rykt ned eller opp. Haugen har sagt frå seg opprykket eller stilte ikkje lag i år. Lambinga gjekk fint. Asgeir har slutta og røyke, eller begynt på att. Enkelte vurderar å flytte heim att, andre er dritleide av Eid. Folk har det travelt, med kjæring, ungar, og jobb. Eller opppussing. Nokon har ny jobb. Med Øystein er alt med det gamle. Den kjappe kommentaren sit laust. Mange historier, enkelte meir morosame enn andre. Men ei historie, om året før. Ei oppsummering som får gjengen oppdatert på året som har gått. Vi blir inkluderte i våre veners liv. Det erstattar på mange måtar hyppige telefonsamtalar, eller tungvinte reiser for venebesøk.. Vi har fått vite det vi trenger å vite, for å vere venar eit år til. Til neste julebord. Til neste oppsummering. Det er godt, og alle er glade, og alle kjenner at ein har gjort ein uvurderleg innsats for å bevare venskapa også for det neste året. Meir treng vi ikkje. Slik går dagane, slik går åra, slik blir dei samme historiane holdt ved like. Og venskapa, som om vi møttes i forgårs. Snodig, men likevel veldig bra. Det er vel det som er venskap. Det som ikkje er slitsamt og halde ved like. Det som berre er slik. Det som berre er der uansett kva omlag. Nokon å støtte seg på. Nokon ein veit stiller om det tynger. Eller som stiller om ein vil dele noko bra, noko fantastisk, eller finnje på noko med. At det kanskje hadde vore sunnare og hatt meir kontakt er eit anna spørsmål. Venskapa hadde kanskje vore enno betre då, misforstå meg rett. Men vi er tross alt menn, eller gutar. Og det enkle er ofte det beste.

I år skal eg likevel våge meg litt meir fram på, sjølv om det mest sannsynleg vil bli tolka som eit overtramp . Eg ringer ikkje ned folk i utide, det skal eg innrømme. Har bestemt meg for å bli flinkare til dette. I 2016. Ikkje for at det sikkert er nødvendig, men eg vil trass alt ikkje bli oppfatta som eg tek nokon for gitt. Det er i alle fall ikkje det som er meininga, med all denne tausheten. Eg vil berre ikkje forstyrre. Folk har det travelt kan ein skjønne, eg har det travelt sjølv eg. Men dykk karane på julebordet er viktige for meg, nokon eg set pris på, enkelte dagar kan eg til og med vere ganske glad i dokke. La det ikkje vere tvil om det. Men kun enkelte dagar. Vi skal trass alt ikkje overdrive. Og nei, eg har ikkje tatt ein mister Kardashian eller Jenner som han strengt tatt heite...eg er ikkje blitt Kaylinn. Eg skal berre bli noko hyppigare i kontakten, sjå på det som eit prøveår. Kanskje det kjem noko bra ut av det. Trass alt, sjølv om det høyres travelt ut.    

Vi snakkast på julebordet, rundt gamle gode historiar. Då er vi vertfall uansett vener eit år til. Vi same 12,13,14,15,16,17 karane. Alt ettersom.



    











 

Farsdag

I dag er det farsdag. Eg har tre born. Ingen av dei er her i dag. Eg fekk dermed ikkje kort, og ikkje frukost på senga. Eg sto opp og laga meg kaffi sjølv i dag, og tok den med tilbake i sengs for å kike gjennom sosiale mediar. Der var det farsdagsfeiringar i fleng. Eg slo av. Slike dagar savnar ein barna sine ekstra mykje. Slike dagar skjønar ein kva ein går glipp av ved kun å vere samværspappa. Slike dagar er stundom tyngre enn andre dagar.

Eit samvær ein også må kjempe for, fordi det ikkje ligg ein gylden regel om delt bustad ved skilsmisser, i barnelova. Så langt er likestillinga kome i dette landet, at vi fedre må kjempe for retten og muligheita til å vere far. Til å vere likeverdige omsorgspersonar, til å være likeverdige foreldre til det som betyr aller mest for oss i livet. I verdens mest likeverdige og demokratiske land så er barnelova basert på ein fordums tankegang om foreldrene skal tilordnast  ulikverdige foreldreroller etter samlivsbrot. Det er for meg eit like stort kjønnsdiskriminerande problem som lik lønn for likt arbeid, lik lønn for samme kjønn etc. Men det er viktigare, langt viktigare, fordi jobb kan ein strengt tatt skifte. Ikkje barn, eller foreldre. Ein kan dermed kome i ein posisjon der man ynskjer å vere den beste pappaen man kan, men staten og lovene bestemmer at det får du ikkje. Fordi man i stor grad er prisgitt sin tidligare partners haldningar. Sånn kan det ikkje vere, og fast delt bustad er no endelig ute til høring hjå politikarane. Og om verden har gått framover, så blir dette vedtatt. Som far fortjener ein den grad av respekt at AS Norge anerkjenner at ein kan vere ein like god omsorgsperson som ei mor kan.

Dette er er eit likestillingsparadoks. Spesielt i den siste generasjon har ein vore vitne til ein papparevulusjon der fedre opptrer som omsorgspersonar på lik linje med mødre. Vi tek like stor del av ansvaret i samliv. Derfor må ein også sikre at fedre har muligheten også til dette ved endt samliv. Slik ting er no er det mange som kjemper ein håplaus kamp om det mest dyrebare ein har. Fordi ein er tvungne til å forhandle på skeive premissar i eit system som ikkje er i takt med samtida.

I slike samanhengar skal barnas beste vere i førarsete. Men kven definerer barnas beste? Gitt at premissane er såpass skeivfordelt i lover og reglar gir dette dette mødre ein markant fordel etter samlivsbrot  Det blir i stor grad mødre som kan legge dei tyngste føringane for den beste samværsfordelinga for barna, i og med at ein opererer med eit lovverk og ein praksis som i hovudsak favoriserer mor. Eit regelverk som sikrer ei meir likeverdig forhandling er derfor avgjerande, ikkje minst for å sikre borna gode relasjonar til begge foreldra.

Over 80% av alle aleineforeldre er kvinner. Dette fortel nok ei nyansert historie, men det bekrefter vel også eigentleg berre behovet for ei nyansering av morsrollas unike status som primær forelder. Som fedre bør ein forvente å kunne forhandle etter eit samlivsbrot på like vilkår. Like vilkår stimulerer også samarbeid og forståelse. Skilsmisser fører stundom til irriasjonalitet, bitterhet og i enkelte tilfeller hevngjerrighet. Det er nemlig ikkje slik at alle ser over si eiga nase når det stormar som verst. Like vilkår har derfor også potensial til å redusere konflikter. Like vilkår gjer det mogleg for borna og ha eit nært og godt forhold til begge foreldrene. Like vilkår, likestilte foreldreskap, gir ein tid til å komme over dei verste kjenslene umiddelbart etter samlivsbrotet, uten å måtte bli henvist til å finne samværsløsningar når det kjenslemessig stormar som verst. Dette trur eg også potensielt vil sikre betre og meir gjennomtenkte løsninger på sikt, især for borna.

I dag er savnet av borna ekstra sterkt. Kjæresten min har diverre ingen far å gratulere lenger. Dagen hennar er strengt tatt tyngre. Då er det i alle fall rett og rimelig og slå eit slag for dei som må kjempe for muligheten til å vere den pappaen dei ynskjer å vere. Det burde, i dagens samtid, strengt tatt vore unødvendig.      

Sjølvrealisering - det blir som regel med tankjen.

Har tenkt mykje på å realisere meg sjølv i det siste, men det har blitt med tankjen. Eg er full i forpliktelsar. Eg har knapt tida til meg sjølv i det heile. Eg har ungar, dei kreve sitt, eg har jobb, som kreve sitt. Og eg har mykje anna som kreve sitt, men det er no berre slik det er stundom. Eg likar likevel tankjen ; Sjølvrealisering. Det er eit fint ord. Sjølv veit eg ikkje heilt kva det innebære. Men eg antar at det er å gjere ting ein har lyst til. Ting ein brenn verkeleg for. Eg har veldig lyst til mange ting. Problemet er tid og pengar. To alen av samme stykkje eigentleg. For dei heng i hop. Ein må for eksempel bruke tid for å tjene pengar. Eller bruke pengar for å kjøpe tid. Eg kunne tenkt meg å fått begge deler samtidig. Hatt både tid og pengar. Det hadde vore noko. Då kunne eg muligens også sjølvrealisert meg, gjort fleire ting eg har lyst til. Gjort fleire ting eg har lyst til å gjere noko saman med. Misforstå meg rett.

Sjølvrealisering framstår difor som noko umogeleg. I alle fall i dei baner eg ser føre meg. Eg må vente til ungane blir store tenkje eg, då får eg tid til meg sjølv, tid til det eg har lyst å gjere. Men det er vel strengt tatt berre å skyte seg i foten. Då er det barnebarn kanskje, eller dårleg helse, eller det at oljeprisen er så lav at halve landet er arbeidsledige som muligens står i fokus. Og gjere at det ikkje fins tid, eller at det er knappheit på pengar. Dette er ein evig spiral. Det virkar dermed aldri og høve seg dette med sjølvrealisering. Om ikkje anna enn i liten skala.

Som i dag. Når eg skal på konsert. Lars Vaular. Eg blir sikkert blant dei eldste i lokalet. Men dog, Lars er kul han. Han skriv om relevante ting. Gode tekstar, med eit snev av samtidsrealisme, og Gary Speed. Daglegdagse situasjonar og betraktningar. Ting og tenkje på, ting og tenkje over. Det likar eg. Det er litt sjølvrealisering. Ikkje går det utover forpliktelsane heller. Korkje i tid eller pengar.

Dei store tinga derimot slit eg litt med. Storskala realisering. Kanskje skulle ein blitt sin eigen lykkes smed. Kasta korta og begynt med noko lystbetont. Som investor for eksempel. Solgt alt og begynt i det små. Bygd seg opp etterkvart liksom. Men kva om den fyrste investeringa går feil. Og ein ender opp på bar bakke? Men det hadde voro noko, det kunne eg hatt lyst til. Men eg anser sjansen for suksess eller fiasko til 50/50. Til det har eg.....for mange forpliktelsar, og for lite pengar.

Men eg har draumar. Om ting eg har lyst til. Men eg slit med å ta steget. Ofre alt for nå det eg ynskjer meg. Eg trur mange har det slik. Eg er omtrent midt i livet. Og tenkjer mykje på dette. Vegen vidare. Kor er den, og er det honndalen - hellesylt eller er det motorveg med fire felt og belysning? I hovudet er det fire felt og belysning, men i praksis kjøyrer eg honndalen-hellsylt enno. Med andre ord, ein står på staden kvil. Vegen blir likevel delvis utbedra, men det går ikkje raskt nok. Så det kjennes ut som ein står stille. Eg likar ikkje å stå stille, men forpliktelsane bremsar meg. Og ansvaret.

Eg har ein kompis som skriv bok. Det er kult. Han tok ei avgjerdsle om å ta fri ein dag i veka og skrive bok. Han jobbar kanskje fullt igjen. Men han tok ei beslutning, og prøvde. Det står respekt av det også. Boka kjem den. Før eller seinare, det viktigaste er at den kjem. Det er vågalt å gjere ting ein har lyst til når ein har forpliktelsar ovanfor andre. Det er vågalt og gjere ting for seg sjølv når forpliktelsane strengt tatt skriker at ein burde prioritert annleis. Eg og kunne tenkt meg å skrive bok. Men eg har ikkje storyen enno, ikkje tida heller. Eg kan heller ikkje skildre godt nok. Stemninga eller personar. Det er tross alt nokre sider som skal fyllast ut. Ikkje har eg pengar til å kjøpe meg tid heller. Ikkje ein dag i veka eingong. Forpliktelsar.

Mange av dei har eg valgt sjølv. Eg har hus og hytte. Ikkje for eigen del, men hovedsakleg for bornas del. Altfor fine ting for ein som strengt tatt burde prioritert annleis. Men eg ser det betyr mykje for borna. Det er barndomsheim og nærmiljø, det er er muligheite til friluft, familiesamankomstar og skikjøring. Det er stabilt, trygt og godt for dei, og dyrt for meg. Eg lika meg der eg også, misforstå meg rett, men eg treng det ikkje. Ikkje egentlig. Ikkje dei heller, strengt tatt. Men for deira del ynskjer eg å behalde det. Det er livet deira, det er livet deira med meg. Sånt betyr litt - uansett. Det er det dei er vant til, og eg kan ikkje bare rive det bort. Sjølv om eg no sit aleine med ansvaret.

I tillegg er det skremmande. Det ukjente, det bortanfor rutiner, stabil inntekt og det vante. Kanskje gjere eg meg best i ein 8 til 16 jobb, kanskje er eg for lite strukturert til å styre eiga tid, eigen kvardag og generere mine eigne inntekter. Eg veit ikkje, men det virkar stundom håplaust å ha gått gjennom livet utan å i alle fall ha forsøkt. Eg trur det ligg ein draum hjå oss alle og styre sitt eige liv i størst mogleg grad. Å vere sin eigen lykkes smed. Å starte for seg sjølv. Skape noko, gjere det ein virkelig brenn for. Men ein torer ikkje. Pga forpliktelsane og ansvaret, pga redsla for å mislukkast, pga redsla for å skuffe andre og seg sjølv.

Eg burde likevel solgt alt eingong. Satsa hus og heim på noko eg brenn for, for å potensielt komme ut betre og friare på andre sida. Eg må berre ta ei runde med forpliktelsane fyrst.

Det er trass alt dei som bestemmer. Sjølvrealisering i stor skala blir dermed med tankjen.

Pareto-regelen.

Det er mangt som kan forklarast ved "the pareto rule". Kort forklart går den ut på at 80% av konsekvensane kjem av 20 % av årsakene. For ei bedrift vil det mellom anna seie at 80 % av omsetninga kjem frå omlag 20% av kundane, eller at 80% av resultatet skyldast 20% av dei ansatte. For ei kommune kan det kanskje tilseie at 80% av skatteinntektene kjem frå 20% av kommunens innbyggerar. Eller at 80% av privat mark i den samme kommunen er eigd av 20 % av befolkninga. Dette er ein sammanheng som er godt forklart empirisk under visse forutsetningar, og poenget er at den kan brukast til å prioritere dei riktige tinga, og den riktige tida. I andre samanhengar poengtera den også mykje feil ved samfunnet, utan at eg skal drodle så mykje rundt det her.

Som son av ein jordbærbonde tenkte eg ikkje særlig mykje over denne regelen i gamle dagar då somrane strengt tatt besto av å ligge på haudet i ein jordbæråker. Eg visste vel strengt tatt heller ikkje om den. Samanhengen har likevel slått meg sidan. Eg hadde alltid ein favorittåker. Der bæra var større enn i dei andre åkrane. Dette har fleire fordelar. Dess større bæra var dess lettare var det og få fylt ei korg. Dess lettare det er å få fylt ei korg, dess fleire korger plukkar ein den dagen. Jo fleire korger eg plukka, dess meir tjente eg. I tillegg hadde det eit tidsmoment. For kvar dag var jo ei bestillingsliste som skulle dekkast inn. Store bær gjorde at ein plukka fleire korger på kortare tid. Ergo vart ein tidligare ferdig med bestillingslista, slik at ein då kunne finne på noko anna. Eg er rimelig sikker på at denne åkeren sto for 80% av inntjeninga mi sjølv om eg plukka der kun 20% av tida. Eg er også rimelig overtydd om at den sto for 80% prosent av totalt volum i jordbærsesongen til far min, sjølv om den kanskje dekte berre 20% av arealet.

Far min fant aldri ut korleis han kunne doble antall "gode" åkrar, då årsakene til at ein åker vart god eller dårlig skyldast i stor grad faktorar ein ikkje kunne påverke i særlig grad, som vær, frost , rotsnutebillar og alt anna styr som påvirka avlinga i negativ retning. Det ein derimot kunne seie med relativt stor sannynlighet var at av fire/fem nye åkrar, så vart vertfall ein god. Problemet med det er at ein jobba 80% av tida for å sikre god lønnsemd for kun 20% av jordbæarealet. I staden burde ein jobba 20% av tida, for å sørge for lønnsemd av 80% av arealet. Dette kunne ein i teorien gjort, om ein kunne påvirka ting sjølv ved å legge åkrar i drivhus etc. Dette hadde krevd ein del investeringar, og etter ca 50 år med jordbærdyrking så skjønar eg godt at ein ynskte å benytte 80% av tida si somrane på noko anna etterkvart. For min del kunne eg gjerne håpt på at han kom på dette 20%  tidligare, så hadde eg sluppe 80% av mine ungdoms somrar på kne i ein jorbæråker.........

Tilbake til gullåkeren. Den sto som sagt for 80% av inntekta mi på bekostning av kun 20% av tida mi. Og det beste av alt, ein fekk dagen tidligare til fri disposisjon pga det åkeren genererte. Når vi var ferdige vart åkeren stilt til disposisjon for sjølvplukk for folk flest. Dette fant eg tidlig på å utnytte. Så når arbeidsdagen var ferdig i fohold til min pålakte plikt som son til jorbærbonden, så valgte eg å plukke sjølv i den samme åkeren. For det eg plukka måtte eg sjølvsagt betale ein kilopris til min far, dette trakk han av lønna mi tidligare på dagen. Bæra og bretta eg plukka tok eg med ned til vegen og solgte til forbipasserande bilar. Det var lukrativt, og effektivt. Slik burde det vore kvar dag heile veka, men i praksis gjorde eg dette kun 20% av tida. I praksis var det denne tida som gjorde det å plukke jordbær lønnsomt for min del. Dette gadd eg kun i gullåkeren. Så det var alltid ein fordel om det var dårlig vær denne dagen, slik at eg gjekk glipp av moro i fjæra eller på Klengarberget med kompisar. Det var jo alltid nokon som ikkje jobba. Dei same gjekk stort sett igjen kvar sumar. Og dei veit veldig godt kven dei er.

I 1991 prisar blei dette følgjande reiknestykke. Frå 08.00 til 12.00 plukka eg kanskje 8 brett for min far. Dvs 96 korger til 2 kr korga. Dvs at eg den dagen dro inn skarve 192 kroner som ansatt. Ikkje akkurat så himla mykje, men heller ikkje så verst for ein 12 åring. Timeprisen er jo på knappe 48 kroner, og i 1991 var ikkje det så gale. Problemet var at dette var ein god åker. På ein vanlig åkerdag var nok timeprisen halvert, og då lurte ein på kvifor ein var så uheldig å bli fødd inn i akkurat denne familien. Så til sjølvplukk biten. Far min tok kanskje 10 kroner kiloen for sjølvplukk, og på to timar plukka eg nok kanskje tre brett. Dvs 18 kilo a 10 kroner som skulle bli knappe 180 kroner. Etter 6 timar jobbing er eg dermed i praksis i null. Men eg er den stolte eigar av 36 korger med jordbær. Sidan sylte og jordbær og fløyte ikkje kastar noko særlig av seg må eg difor selge dei. Og det gjorde eg som nevnt ved vegen. Eg tok knappe 20 kroner korga, dei var jo tross alt rykande ferske. For dette drog eg inn 36 * 20 kr, knappe 720 kroner. Ofte tok dette meg eit par timar å selge, så den totale timeprisen den dagen blei omlag 90 kroner timen, ikkje halleluja men dobling av dei opprinnelege 48. So disse dagane var kjærkomne, på mange måtar. Dei lærte meg å tenkje alternativt, dei lærte meg å tenkje lønnsemd, det lærte meg å tenkje på effektivitet, og det lærte meg nytta ved å gjere eit gjennomtenkt dagsverk. Eg vurderte til og med å ansette nokon, men det fekk eg av ein eller annen grunn ikkje lov til. Eg var difor heller ikkje gamle karen når eg gav klar beskjed heime om at gardbruking ikkje var for meg. Eg gadd ikkje bruke 80% av tida mi på noko som kastar av seg knappe 20% av alternativa.

The pareto rule er noko eg har tenkt meir og meir over dei siste åra.  Eg bryr meg for eksempel om kun 20% av beslutningane i familien, men dei står til gjengjeld for kanskje 80% av konsekvensane. Eg brukar ca 80% av tida mi på dei viktigaste kundane mine. Eg brukar handverkarar på 20 % av det eg kunne gjort sjølv for det generer mest sannsynleg 80 % meir fritid. Og eg brukar delar av pengane mine delvis i tråd med denne tommelfingerregelen når eg skal investere i noko.

Den kan også brukast til å forklare at ulikheitene i samfunnet aukar. Når 20 % av befolkninga eig 80 % av ressursane virkar det det nærmast omogeleg å få ei likare fordeling av ressursar. Eksempel; Av ei befolkning på 5 eig ein mann 80 % av 5 Mill. Dvs 4 mill. Dei andre eig 1 Mill, 20 %, dvs 250.000 på kvar. Mannen på 4 Mill har dermed større forutsetningar for å auke sine ressurar enn dei med 250.000. Det er lettere og tjene 1 mill med 4 million enn 250.000. Ergo vil forskjellane ha ein lei tendens til berre auke. Då må staten inn og regulere, skattlegge, pålegge etc, for å redusere skeivdelinga. Til ein viss grad kan ein gjere dette, men sjeldan i så stor grad at forskjellane blir redusert. Ytre faktorar kan også føre til ei fordelingsendring, eksempelvis teknologiske nyvinningar, nye produkt, nye behov som andre fyller på ein bedre måte etc...som reduserer viktigheten til dei opprinnelige 20%. Forskjellen viser seg i beste fall kun å vere konstant likevel. Samensetninga av dei 20% som kontrollerar 80 % er likevel annleis, og kanskje 15 vs 85. Dette er rimelig forenkla, og ein sannhet med modifikasjonar, men likevel eit grweit bilde på denne samfunnsutfordringa. Det gir ein vertfall ei tankerekke, og samtidig eit håp om man er blant dei 80% :-).

Eg prøvar å lære barna mine dette, the pareto rule. Ikkje bokstavelig talt, men å prioritere tid mot det som faktisk betyr noko, eller det ein faktisk har mest igjen for. Eller å gjere noko som har positiv verdi for flest mogleg Det er ikkje alltid så enkelt, men om det ligg i bakhaudet, så er mitt håp at dette er noko dei tek med seg i det vaksne liv. Ei god gjerning har potensial til å spre seg. Å gjere noko riktig for seg sjølv har potensial til å styrkje både sjølvfølelse og meistringsfølelse. "The pareto rule" har derfor potensial til å vere noko riktig bra.

Utfordringa med the pareto rule er også at 20 % av alt det dumme man gjere står for 80 % av problema eller utfordringane ein står ovanfor. Eg veit litt om det også. Det får vi derimot ta ein annan gong.